عوارض داروهای شیمیایی و هشدارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

از سال ۱۳۷۷ مسئولان ارشد وزارت بهداشت به منظور کاهش عوارض دارو و شناخت مشکلات بخش دارویی کشور، مرکز شناسایی عوارض داروها را در وزارت بهداشت سامان دهی نمودند که به ADR مشهور است، این مجموعه هم اکنون عضو سازمان جهانی بهداشت (WHO) بوده و توانسته فعالانه در عرصه درمان کشور نقش ایفا کند. این مرکز با آدرس FDOIRNetwork  در سایت اینترنتی قابل جستجو است.

تاکنون به همت پزشکان و داروسازان و پیراپزشکان ما عوارض متعددی از داروهای شیمیایی در ایران شناسایی شده است که شاید در کتب مرجع هم ذکر نشده باشد. در این نوشتار ما به مواردی از آن ها اشاره می کنیم.

مواردی از عوارض داروهای شیمیایی

• داروهای ضد درد مثل دیکلوفناک و ولتارین و پیروکسیکام که با توجه به عوارض فراوان عصبی و فلج غیرقابل برگشت عصب سیاتیک و نوروپاتی، وزارت بهداشت تجویز آنها را به شکل تزریقی ممنوع کرده است.
• داروی Accutan که از مشتقات ویتامین A است و در درمان آکنه مورد استفاده دارد، به علت عوارض شدید و پوکی استخوان منع مصرف دارد.
• داروی سیزاپراید به علت مرگ ناگهانی توسط اف دی ای آمریکا منع مصرف دارد زیرا ممکن است باعث عوارض شدیدی مثل آریتمی شود.
• داروی گیاهی ضد میگرن هایپیران تداخلات دارویی وسیع دارد.
• داروی کوتریموکسازول علاوه بر درد مفاصل سرفه و خونریزی نقطه ای در پوست باعث عارضه شدید استیون جانسون می شود.
• داروی تزریقی ترامادول که در کشور ما به عنوان مسکن استفاده می شود بیشترین عارضه تزریقی را دارد.
• داروی لاموتریژین که در درمان بیماران صرعی کاربرد دارد باعث عوارض شدید پوستی و مخاطی شده است.
• داروی فنوباربیتال به علت عوارض در جنین در دوران حاملگی منع مصرف دارد.
• در مورد عارضه تشنج ناشی از سیپروفلوکساسین گزارشی ارائه شده است سیپروفلوکساسین از آنتی بیوتیک های موثری و از گروه فلودوکینولون ها است.
• عارضه حساسیتی پس از تزریق سریع وریدی وانکومایسین گزارش شده است.
• گزارش شده است که آب میوه گریپ فروت با بسیاری از داروها تداخل اثر دارد با میدازولام و تریازولام و با نیفیدیپین و تزفنادین.
• در مورد مصرف مکرر داروی لیندان در درمان گال جذب و شپش که به صورت عوارض عصبی، سرگیجه و مرگ نیز گزارش شده است.
• در مورد داروی ضد استفراغ متوکلوپرامید ایجاد تشنج گزارش ارائه شده است.
• خطر بروز هپاتیت دارویی در مصرف هم زمان ایزونیازید و دیفامپین ارائه شده است.
• خبرنامه شماره ۴ وزارت بهداشت در مورد داروی ضد ترمبوز یا لخته انوکساپرین هشدارهایی داده است.
• عارضه انگشت پای ارغوانی در مصرف کنندگان داروی وارفارین نیز دیده است.
• کاهش فشار خون کشنده به علت مصرف هم زمان نیترات ها و ببیلدنافیل گزارش شده است.
• در مورد عوارض تتراسایکلین هشدارهایی داده است که اسهال، مشکلات دستگاه عصبی، تغییر رنگ دندان و عوارض کبدی از آن جمله اند.
• در خبرنامه شماره ۶ از تداخل های دارویی بین آنتی بیوتیک کینولون ها و آزیترومایسین و تئوفیلین خبر داده شده است.
• خبرنامه شماره ۷ مصرف هم زمان کلوزاپین و اولانزپین را موجب افزایش قندخون دانسته اند.

نتیجه گیری

توجه می فرمایید که جنایتکاران بین المللی با حربه علم و دانش، بشریت نیازمند به هدایت و سلامت روح و جسم را چگونه در چنگال داروهای شیمیایی گرفتار ساخته اند که با مصرف آن ها چه فجایع خطرناکی به وجود می آید.

البته این چند نمونه اثرات زیانبار وسیعی داشته اند که وزارت بهداشت آن ها را اعلام نموده است.

در مورد سایر اقلام دارویی شیمیایی چطور؟

در دوران حکومت دولت جناح اصلاحات در پی مصرف بی رویه و غیر منطقی داروها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را موظف به نشستی در این زمینه نموده:

اولین نشست ملی نقش دانشگاه ها در تجویز و مصرف داروها با همکاری کمیته بررسی نسخه های نظام پزشکی آغاز به کار کرد. در مراسم افتتاحیه این نشست که از سوی معاونت امور دارویی و غذایی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برگزار شد، دکتر ملک زاده با اشاره به این مطلب که یکی از دلایل مصرف بی رویه دارو عدم رعایت اصول علمی در نسخه نویسی است گفت حداقل یک سوم از داروهایی که روی نسخه می آید نباید نوشته شود و این یک فاجعه است که ما ۱۰۰ ملیون دلار صرف داروهایی می کنیم که توسط جامعه پزشکی، نسخه می شود و ارزشی هم ندارد!؟