ده کلید کلی برای نبض شناسی

در قدیم و طب سنتی نبض شناسی یکی از علومی بوده است که از مهمترین مباحث طبی و پزشکی مورد استفاده قرار می گرفته و از سالیان قبل در بین جوامع و کشورهای مختلف مخصوصا یونان، ایران، چین و هند کاربرد فراوانی داشته است. اولین افراد در مصر باستان به وجود داشتن نبض در رگ ها پی بردند.

نبض شناسی یکی از راه های تشخیص بسیار راحت و سریع علائم حیاتی بیماران است. بر اساس نبض شناسی می توان به شناخت بیماری، حالات بدن و درونی هر فرد، مزاج و… هر فرد پی برد. به همین دلیل یکی دیگر از راه هایی که برای تشخیص بیماری به طبیب کمک می کند و برایش لازم و ضروری است نبض شناسی است.

نبض در طب جدید

به تپش قلب که باعث ایجاد جنبش در رگ ها می شود و در نهایت به دلیل این اتفاق خون در شریان ها به صورت تپشی حرکت می کنند و حرکات در سرخ رگ هایی که به پوست نزدیک هستند قابل احساس هستند.

نبض در طب اسلامی، سنتی

نبض به حرکت سرخ رگ ها گفته می شود که باعث جذب شدن باد سرد و راحتی دادن به روح حیوانی و هم چنین دفع کننده بخارات سوزاننده می شود.

نکاتی برای تشخیص و شناخت آسان و سریع نبض

• ابتدا طبیب باید شرایطی را فراهم سازد که بیمار با او احساس راحتی کند و آرامش داشته باشد تا تغییری در نبض و ایجاد تغییراتی در شناخت بیماری نگردد.
• هر دو باید سکوت کنند و در محیطی ساکت باشند و رو به روی هم بنشینند و در چشمان یکدیگر نگاه نکنند. نکته مهم این است برای تشخیص آسان تر، بهتر است فرد نبض گیرنده چشمان خود را ببندد تا راحت تر بتواند نبض را حس کند.
• فرد بیمار که می خواهد توسط طبیب معاینه شود نباید دست و بازویش محکم گرفته یا بسته شده باشد و در حالاتی همچون خشم، ناراحتی، استرس و شادی زیاد نباشد، همچنین پس از فعالیت سنگین و زیاد و ورزش، یا پس از حمام یا بعد از قرار گرفتن در هوای سرد یا گرم زیاد نباشد.
• مناسب ترین نقطه بدن برای گرفتن نبض، مچ دست است. ساعد و بازو باید حالت 90 درجه بسازد.
• انگشت کوچک باید به سمت مچ دست بیمار و انگشت سبابه سمت آرنج باشد. همچنین باید دقت کند که اگر نبض ضعیف بود مقدار کمی فشار بر سرخ رگ ها وارد کند اما فشار نباید زیاد باشد که نبض قطع شود.

انواع نبض

• اگر طبیب در زیر سه یا چهار انگشت خود نبض را حس کند نشان دهنده این است که نبض طولانی است و دلیل بر حرارت زیاد است و گاهی اوقات نشان دهنده تب یا ورم و التهابات است.
• اگر در یک انگشت نبض را حس کند نبض کوتاه است و نشان دهنده کم بودن حرارت و سردی است و گاهی کم خونی یا تب و لرز.
• اگر نبض از بین دو تا سه انگشت حس شود معتدل است و نشان دهنده تعادل در حرارت و رطوبت است.
• گر طبیب نبض را از مقدار عرض زیاد حس کند نبض پهن است و نشان دهنده زیادی رطوبت و گاه التهابات شدید است.
• اگر نبض برعکس نبض پهن، نازک باشد نشان دهنده کم بودن رطوبت و خشکی بدن است.
• اگر نبض متوسط باشد نه پهن و نه نازک و نصف عرض انگشتان، نشان دهنده تعادل در رطوبت است.
• اگر طبیب نبض بیمار را سریع و با کم ترین تماس حس کند نبض درشت (مشرف) است و نشان دهنده زیاد بودن حرکت نبض است.
• اگر نبض را با فشار انگشتان حس کند نبض مخفی (منخفص) است و نشان دهنده کم بودن حرکت نبض و گاه ناراحتی های عصبی یا غش است.