موخوره(Trichptylosis)

موخوره یکی از مشکلات شایع مو است ، که در موهای افراد صفراوی ( گرم و خشک ) و در مناطق گرم و خشک بیشتر دیده می شود. در این عارضه قسمتهای انتهایی مو (سرموها) شکافته شده و به دو قسمت یا بیشتر تقسیم می شود و این شکافتگی به سمت ریشه پیش روی می کند و باعث خرد شدن ساقه ی مو ، وز شدن و خشکی و بد حالتی مو می شود.

قبل از هراقدامی برای رفع مو خوره بهتر است بدانیم این مشکل چگونه به وجود می آید؟

👈موخوره در اثر قرار گرفتن بیرونی ترین لایه ی مو ، لایه ی نگهدارنده به اسم کوتیکول که شبیه سفال های سفت با هم پوشانی روی سطح مو در کنار هم قرار گرفته اند در معرض عوامل محیطی و تغییرشکل در آنها ایجاد می شود.

❌❌نکته مهم: این تغییرحالت آزار دهنده در موها برخلاف تصور عوام با کوتاه کردن مو از بین نمی رود ، بلکه فقط به طور موقت شخص مدت کوتاهی موهای موخوره شده را نمی بیند ، ولی درصورتی که درمان نگردد ، مجددا برای بقیه ی مو اتفاق می افتد. البته چیدن سر مو ها یا تراشیدن آن باعث تخلیه حرارت و صفرا از سر می شود که می تواند موقتا درمان شود ولی اگر فرد عامل زیاد شدن صفرا را در بدن متوقف نکند سریع دوباره به موخوره دچار خواهد شد پس اول کاهش صفرا باید انجام شود و بعد چیدن سر مو ها یا تراشیدن آن که طبق شعار همیشگی در طب سنتی اول ورودی بسته شود و بعد خروجی باز شود .

✅✅انواع موخوره:

فقط یک نوع مشخصی از موخوره برای مو وجود ندارد، مهم است که بدانید موی شما چه  نوع آسیبی دیده است.

1- موخوره کلاسیک:

رایج‌ ترین نوع موخوره کلاسیک است ، زمانی که موها از سرمو به نصف جدا می‌شوند، که به نظر می‌رسد شبیه دم ماهی شده است . این نوع موخوره در افرادی ایجاد می شود که حرارت در سر کمتر است و خروجی هایی برای حرارت وجود دارد ولی به دلیل ایجاد مقداری از حرارت در سر باعث مو خوره شده ند به طور ساده تر بگوییم چون عامل اصلی آن را صفرا بیان کردیم ولی این صفرا زمانی که به حدّت و سختی خودش نرسیده باشد به سر مو ها نخواهد رسید و هر چه مقدار صفرا در سر و بالا تنه بیشتر شود شکنندگی و موخوره به سر مو ها بیشتر خواهد رسید .

2- موخوره ناقص:

این نوع موخوره زمانی اتفاق می‌افتد که رشته مو در یک نقطه خاص ضعیف شود، اما به طور کامل شکسته نشود. مثلا در وسط تار موها شاهد خشک شدن و وز شدن مو باشیم. مقدار صفرا و حرارت در این نوع از موخوره بیشتر از مورد اول است ولی باز به اندازه ای نیست که بتواند به سر مو ها برسد این افراد کسانی هستند که مشکلات رحمی بیشتر دارند و دفع مناسبی در عادت ماهیانه نداشته و حرارت کمی بیشتر به سمت سر حرکت خواهد کرد .

3- موخوره درختی یا پَر مانند:

این نوع موخوره زمانی رخ می‌دهد که سرمو ها چندین بار شکسته می‌شوند، بطوری که شبیه شاخه ‌های یک درخت یا یک پر به نظر می رسند در این نوع مو خوره ما شاهد مقدار زیادی رطوبت هستیم که موقتا باعث کاهش حرارت شده ولی دوباره باز حرارت را بالا برده و ناحیه دیگری را دچار موخوره می کند معمولا کسانی که در سنین جوانی عادت به خوردن زیاد مایعات دارند این نوع موخوره را دچار می شوند ولی حرارت آنها داعمی نیست و موقتاً بالا می رود .

4- موخوره گره ‌ای تک رشته ‌ای:

این نوع موخوره‌ ها بیشتر در خانم‌ هایی دیده می‌شوند که موهای فری دارند، رشته‌های مو به پشت خود حلقه می‌شوند و با فرخوردن گره های کوچکی ایجاد می‌کنند، که باعث می‌شوند موها به راحتی گره بخورند.  افرادی که پایه صفرا دارند با غلبه صفرا دچار این نوع مو خوره می شود و صفرا می تواند گسیختگی ایجاد کند و جولان دهد چون هم در پایه صفرا داشته و هم در غلبه ایجاد صفرا کرده است .

✅✅علت ایجاد موخوره:

ایجاد رطوبت زیاد در موها سستی می آورد، یعنی باعث نرمی مو‌ می شود‌، این موهای سست با بالا رفتن حرارت، دو شقّه می شوند و موخوره ایجاد می شود اگر صفرا به خودی خود بالا رود و رطوبتی در کار نباشد امکان شکنندگی را ندارد چون فقط رطوبت است که در مقابل صفرا گردن کج می کند و خود را منعطف می کند مثل موی رطوبی که با صفرا سریع شکسته می شود .

کسانی که رطوبت و حرارت دارند بیشتر در معرض ایجاد موخوره هستند. مانند افراد با طبع های گرم که جذب رطوبت کرده اند و باعث ایجاد خشکی در سر و موها شده اند.

پس می توان گفت که موخوره در اثر ایجاد خشکی در سر اتفاق می افتد، چون بالارفتن حرارت باعث از بین بردن رطوبت و ایجاد خشکی در موها می شود.

❌چه عواملی باعث بالا رفتن حرارت و ایجاد خشکی و باعث موخوره می شوند؟

✔️آب خوردن زیاد:

دراکثربیماری ها کم کردن میزان مصرف آب نقش بسزایی در بهبودی دارد. زیرا این سوء مصرف آب است که انسان را دچار بیماری میکند.

وقتی که شخص آب بیشتر از نیاز بدن مصرف کند ، باعث سردی معده و کل بدن خود می شود ، کبد و کل بدن برای گرم کردن و از بین بردن رطوبت اضافه دائم درتلاش و تکاپو هستند ، پس حرارت بدن ناخواسته بالا رفته و ایجاد خشکی در بدن و سر می کند و همین حرارت موخوره را به وجود می آورد.

❌❌نکته: بدترین قسمت داستان اینجاست که شخص با بالارفتن حرارت بیشترآب مصرف میکند و این دور باطل تا نابودی کامل بدن ادامه پیدا میکند.

با توجه به فصل گرما تدابیر از بین بردن حرارت در بدن بدون مصرف آب حتما باید انجام شود تا بدن دچارخشکی و حرارت ناشی از مصرف آب و مایعات زیاد نگردد.

✔️خوب نجویدن غذا:

درست است که جای تعجب برای همه دارد اینکه نجویدن غذا و تند تند مصرف کردن غذا شوره اسر می آورد بله خوب نجویدن غذا باعث بالا رفتن حرارت در معده و به همین واسطه بخارات این حرارت به سر رسیده و ایجاد موخوره خواهد کرد.

✔️گرد و خاک:

از دیگر عوامل ایجاد موخوره ، قرار گرفتن موها در معرض گرد و خاک هستند. گرد و خاک زمانی که بر روی موها قرار می گیرند باعث از بین بردن چربی مو شده و از بین رفتن چربی باعث غلبه حرارت و ایجاد خشکی در موها و موخوره می گردد علاوه بر این گرد و خاک که بر روی مو ها بنشیند باعث تخلیه نشدن حرارت از سر شده به دلیل بسته شدن منافض مو ها و حرارت را در آن حبس کرده به همین جهت باعث مو خوره و شکسته شدن مو ها خواهد شد .

✔️استفاده از کش های پلاستیکی و شانه پلاستیکی و کشیدن موها:

کش های پلاستیکی و کشیدن  زیاد موها که باعث ایجاد بار منفی و حرارت منفی در موها و موخوره می شود استکاک اجناس پلاستیکی با مو باعث ایجاد بار الکتریسیته می شود همان طور که مشاهده کرده اید زمانی که شانه پلاستیکی به مو ها کشیده می شود باری در روی مو ها ایجاد می شود این بار برای مو خطر دارد و حرارت ایجاد شده از این بار های منفی مو خوره ایجاد می کند .

✔️ایجاد حرارت غیرطبیعی و زیاد در سر:

استفاده از سشوار برای خشک کردن و اتو برای صاف کردن موها و استفاده از انواع برس فلزی و نوک تیز و حتی پلاستیکی که باعث ایجاد بار منفی در سر و بالارفتن حرارت می شوند، از جمله علل ایجاد موخوره هستند بهترین شانه برای مو ها شانه های چوبی است که اگر به دست فرد دیگر به مو ها کشیده شود بار منفی را از سر خارج کرده و باعث آرامش در سر و کاهش حرارت خواهد شد .

✔️یبوست:

یکی از مهمترین عوامل ایجاد موخوره یبوست است. عدم دفع کامل و ایجاد بخارات در بدن و حرکت این بخارات به سمت سر، باعث بالا رفتن حرارت در سر شده و مشکلات زیادی از جمله موخوره را به وجود می آورند. کسانی که زیاد سر توالت می نشینند باعث سعود حرارت به سمت سر می شوند برای همین سفارش شده که سبک بنشینید و سبک بلند شوید و از نشستن طولانی سر توالت نهی شده است .

✔️زیاد در معرض آفتاب قرار گرفتن.

زمانی که به مدت طولانی سر در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار بگیرد، چربی مو از آن جدا شده و باعث ایجاد خشکی و مو خوره در موها می شود.

❌و چه زیباست دستورات دین مبین اسلام، که سفارش کرده است در معرض مستقیم آفتاب نشستن ممنوع است و اگر انسان مجبور به نشستن شد سفارش شده پشت به آفتاب بنشینند.

✔️نپوشاندن سر هنگام دستشویی:

در سفارشات و آداب تخلی وارد شده که سر و صورت باید در زمان تخلی و توالت رفتن پوشانده شود که این عمل باعث این شده که در زمانی که فشار به انسان می آید در زمان نشستن سر توالت خون به سمت سر حرکت کرده و اگر منافض سر باز باشد و با هوا بر خورد داشته باشد باعث سرد و گرم شدن مو ها خواهد شد و به همین دلیل در این زمان باید پوششی بر سر باشد تا مو های انسان با ایجاد این حرارت سرد و گرم نشود و دچار شکنندگی و مو خوره نگردد .

نکته بسیار مهم این که در شب که خون جریان کمتری در بدن دارد به دلیل سردی هوا و شب سفارش شده است که مو ها را نشسته شانه بزنید این هم می تواند دلیل خوبی باشد برای پیشگیری از مو خوره چون زمانی که خون به سمت سر کمتر حرکت می کند و بدن با تحریک مو قلب را مجبور می کند که خون بیشتری به سمت سر بفرستد تا باعث ریزش نشود و چون حرارت قلب مجبور است بالا رود برای پمپاژ بیشتر این حرارت احتمال مو خوره را زیاد خواهد کرد .

✔️استفاده از رنگهای شیمیایی و شامپوهای نا متناسب با مو:

استفاده از رنگهای شیمیایی که حرارت شدیدی را در سر ایجاد میکنند و موخوره می توان از کوچکترین آسیب های باشد که با این رنگها سر و موها آن را متحمل میشوند.

استفاده شامپوهای نا متناسب با مو، که باعث خشکی و از بین رفتن چربی و رطوبت مورد نیاز و طبیعی موها و ایجاد موخوره می شود.

✔️استحمام زیاد و رسیدن رطوبت بیش از اندازه به موها:

زیادحمام رفتن هم می توان ازعوامل ایجاد موخوره باشد. چون علاوه برتضعیف موها هرچقدر رطوبت زیاد ترگردد، احتمال بالارفتن حرارت هم بیستراست.

✔️مصرف بی رویه ی خوراکی های گرم:

غذاها وخوراکی های گرم که باازبین رفتن رطوبت در موها و ایجاد خشکی می توانند باعث بروز موخوره شوند. خوراکی هایی مانند: شکلات، قهوه ، چیس های تند و فسد فود ها و…….

البته ادویه جات به خودی خود باعث موخوره نمی شوند ولی حرارت آنها زمانی که با غذایی که هضم کافی نداشته باشد بالا رود باعث حبس حرارت در سر می شود برای مثال غذا هایی که تند باشد اگر خوب جویده شود و در بدن نماند ادویه های تند کمک به هضم آنها کرده و نه یبوست ایجاد می کنند و نه حرارتی در بدن حبس می شوند بلکه کمک به دفع بهتر آن ها هم خواهند کرد ولی اگر این ادویه ها به همراه فسد فود که خوب جویده نمی شود یا ماکارانی و … که غذا هایی است که هضم مناسبی ندارد وارد بدن شود کمک به بالا بردن حرارت کرده و ماندگاری این حرارت با هضم نشدن غذا باعث موخوره خواهد شد .

✅✅پیشگیری از موخوره:

• -روغن مالی:
  روغن مالی کردن موها باعث حفظ رطوبت موهای شود و همین امر باعث می شود بالا رفتن حرارت برای موها، موخوره ایجاد نکند.
  به زبان ساده تر: حرارت از پس روغن بر نمی آید و نمی تواند باعث دو شقّه شدن موها گردد.
  در باب صحّت این حرف می توان حضرت رسول (صلی الله علیه وآله وسلم) را مثال زد ، که الگویی کامل و بی نظیر برای هر انسانی بودند ، حضرت خود بعد از استحمام روغن مالی بدن و مو را انجام می دادند و هم به استفاده از آن سفارش می کردند.
  چه روغنی مناسب تراست؟؟
  روغن مالی با هر روغنی که این چربی را ایجاد کند اشکالی ندارد ، البته افضل تمام روغن ها برای رفع این مشکل ، روغن بنفشه پایه زیتون است.
• کم کردن مایعات:
  کمترمصرف کردن مایعات یا مصرف آنها به همراه خرما ، که باعث می شود حرارت در بدن بالا نرود و پیشگیری از ایجاد موخوره است.
• مصرف خوراکی روغن های طبیعی و سالم:
  اگرسبک زندگی سالم رعایت گردد و روغن از نوع خوب و ارگانیک و سالم باشد باعث ایجاد رطوبت و نرمی متعادل و متناسب در کل بدن می گردد . و همین که به واسطه ی خوردن روغن طبیعی ، موها چرب باشند ، موخوره برایشان ایجاد نمی شود ، چون این چربی مانع غلبه حرارت بر موها می شود.
• استفاده از شانه مناسب:
  شانه از جنس عاج فیل (که البته کمیاب است) و یا شانه چوبی که به وفور در بازار موجود است،
  این دو نوع شانه به دلیل دفع بار منفی از بدن باعث دفع حرارت و عدم موخوره می گردند.
• پوشاندن سر هنگام دستشویی.
• انجام حجامت که از بهترین کاهنده های حرارت است.
• استفاده از شامپوهای طبیعی و متناسب با جنس موها که باعث ایجاد خشکی در موها نشوند.
• بلا فاصله بعد از حمام شانه نزدن ، چون باعث تضعیف مو و مستعد موخوره شدن آنها می شود حتی در روایت نهی شده از شانه زدن در حمام که باعث ایجاد وبای شعر که همان مو خوره است می شود جالب است با همان عامل اصلی موخوره که بیان شد مطابقت دارد یعنی ایجاد رطوبت و حرارت در سر به این شکل که در حمام هم رطوبت وجود دارد و هم حرارت بالا است و تحریک موی سر باعث رساندن حرارت و رطوبت به سر می شود و دچار وبای شعر خواهد شد.

✅✅درمان موخوره:

• روغن مالی موها.
  از جمله مواردی که هم در پیشگیری از موخوره موثراست و هم در درمان آن، می توان به روغن مالی اشاره کرد.
  استفاده ازروغن هایی مانند روغن کنجد که باعث بهبود یافتن بافت موها می شوند ، یا روغن بادام تلخ که در از بین بردن خشکی موها و رفع موخوره موثر است، یا روغن کرچک که ضخیم کننده ی موهاست و در از بین بردن موخوره کاربرد دارد روغن بنفشه یا روغن کدو یا خیار هم برای موخوره اثر بسیزایی دارد .
  ❌❌بعد از استحمام تارهای مو اندکی رطوبت در خود دارند ، اگرهمان موقع روغن مالی انجام گردد این رطوبت حفظ شده و در درمان موخوره بسیار موثر است.
• استفاده ازخضاب حنا
  حنا برای گرم مزاجها بسیار کاربردی است چون در راستای کاهش حرارت، به درمان موخوره و مشکلات خشکی سر کمک میکند. اگر حنا را هفته ای یکبار به سر ببندند و یک ساعت بگذارند بر سر بماند درمان انواع مو خوره و ریزش مو خواهد بود حتی برای درمان بهتر آن می توان از سرکه برای خمیر کردن حنا استفاده کرد .
• استفاده از سرکه در شامپوها و یا مخلوط کردن آن همراه آب و آغشته کردن موها به محلول آب و سرکه در حمام ، چون سرکه کاهنده ی حرارت است در دفع موخوره بسیار نافع است.

❌❌نکته: چون سرکه باعث از بین رفتن چربی موها هم می شود، استفاده افراطی از آن خوب نیست. مانند استفاده ازگِل سرشور که در درمان موخوره موثراست. منتها چون در قدیم از آن به جای صابون استفاده می شده و خاصیت پاک کنندگی چربی دارد برای استفاده ی طولانی مدت مناسب نیست. زیرا از بین رفتن همین چربی و به دنبال آن رطوبت مو، خود از عوامل ایجاد موخوره است.

• استفاده از لعاب اسپرزه ، چون ایجاد رطوبت کرده و خشکی را از بین می برد و کاهنده ی حرارت است دردفع موخوره موثراست.
• استفاده از لعاب برنج (آب برنج خیس خورده) که باداشتن پروتئین ها و اسید آمینه های فراوان باعث ترمیم آسیب دیدگی موها و کمک به درمان موخوره می شود.
• استفاده از خضاب مخلوط قهوه خام ، نخود خام، روناس و زرده تخم مرغ که در از بین بردن موخوره موثر است.
• استفاده از لعاب گل ختمی و بابونه ماهی یکبار یا هفته ای یکبار مناسب است .
• استفاده ازآب شنبلیله ی چرخ کرده که شب تا صبح هفته ایی ۳ بار روی موها بماند، در درمان موخوره موثر است.

اگر هر زمان که حمام می کنید ختمی را در حمام به تمام مو ها بمالید هیچگاه از مو خوره دیگر رنج نخواهید برد .