تعریف عارضه زخم بستر از دو منظر طب اسلامی و پزشکی شیمیایی.
دیدگاه طب نوین
در پزشکی نوین به آسیب بافت بدن (شامل پوست حقیقی، روپوست و ماهیچه) در اثر ایجاد فشار یا فشار همراه با سایش دراز مدت بر یک نقطه یا چند نقطه از بدن، گفته میشود.
پزشکان امروزه بر این باورند که خوابیدن طولانی مدت در یک وضعیت ثابت، ایجاد فرسایش و سائیدگی از نشستن زیاد بر روی صندلی یا بستر و تخت بیمار یا کشیدگی لگن و سطح پوست با ملحفه میتواند به بخشی از پوست یا بافت بدن آسیب بزند.
در واقع پزشکان طب نوین بر این باور هستند که زخم بستر به علت فشار طولانی مدت و تمرکز آن در یک یا چند نقطه بر روی پوست و بافت اطراف آن ایجاد میشود و معمولاً در اثر نوعی اصطکاک یا برش در پوست تشدید میگردد و نمایان میشود.
طب نوین علت ایجاد این زخم راعاملی بیرونی و تشدید شدنش را هم ایجاد برش از بیرون پوست میدانند، که به مرور بافتها و ماهیچه های داخلی را هم درگیر و درصورت پیش روی به خون سرایت کرده و منجر به مرگ میشود.
دیدگاه طب اسلامی سنتی
طب اسلامی و سنتی علت ایجاد زخم بستر را خارج نشدن کامل سودا از بدن میداند.
منظور از سودا همان عفونت سوزانندهای است که از راه ادرار و همچنین از طریق تبدیل به مو از راه پوست دفع میشود. زمانی که از راه ادرار دفع نشود و یا از طریق تبدیل شدن به مو از ناحیه ساکرال خارج نگردد، باعث تجمع در همین ناحیه و ایجاد خوردگی میشود.
شاهد این مدعا اینجاست که زخم بستر دقیقا در ناحیه ایجاد کیست مویی اتفاق میافتد، دقیقا در قسمتی از پوست که گاها سودا از راه تبدیل شدن به مو دفع نمیشود و تبدیل به کیست میگردد.
در حقیقت طب اسلامی، سنتی عامل ایجاد زخم بستر را برخلاف طب نوین از داخل بدن میداند نه از بیرون آن.
علت ایجاد زخم بستر
همانگونه که اشاره شد طب نوین علت ایجاد زخم بستر را فشار از درون بدن و سایش از بیرون میداند در صورتی که طب اسلامی، سنتی علت ایجاد این زخم را تخلیه نشدن درست ادرار معرفی میکند.
یعنی زمانی که بیمار در بستر خوابیده است و دفع ادرار کامل ندارد، سودای باقی مانده در بدن به دنبال خروجی میگردد.
پس چنانچه که از راه ادرار دفع نشد به سمت ناحیه ساکرال برای تبدیل شدن به مو وخروج آن از راه پوست می ریزد. زمانی که از این ناحیه (جایی که کیست مویی ایجاد میشود) هم تخلیه نگردد، این ادرار سوزاننده در همین قسمت ریزش می کند و خوردگی ایجاد میکند. به شکلی که گوشت از بین میرود و عفونت شدیدی به وجود میآورد.
نحوه درمان عارضه زخم بستر
روشهای درمان زخم بستر در طب نوین و طب اسلامی کاملا متفاوت هستند. به طور مثال:
- در طب نوین اولین کاری که در زمینه رفع عفونت و بهبود زخم بستر انجام می شود تراشیدن حجم زیادی از پوست، گوشت و ماهیچه بیمار و ساکشن و تخلیه عفونت هاست.
در صورتی که بسیار روشن است که، تحریک زخم باعث سرازیر شدن تمام فضولات به همین نقطه و به طور حتم وخیمتر شدن جراحت و زخم خواهد شد.
- در طب اسلامی سنتی، ریختن سیاهدانه سوخته و آسیاب شده و گذاشتن ضماد جامع وعسل و دادن دود پشکل ماچلاق و دود اسفند بر روی زخم بهترین ضد عفونی کننده محسوب میشود.
- نکته مهم: سیاهدانه سوخته شده و بقیه موارد ذکر شده به هیچ وجه باعث تحریک زخم و اعصاب روی پوست نخواهند شد. ضمن اینکه خاصیت از بین بردن عفونت و ضدعفونی نیز دارند.
- در طب نوین، برای تخلیه ادرار از سوند ادراری استفاده میشود تا به مثانه برای دفع ادرار کمک کند.
اگر از تحریک، زخم، عفونت و سوزشی که خود سوند برای بیمار به همراه دارد هم چشم پوشی کنیم، سوند به هیچ وجه نمیتواند تخلیه ادرار را به صورت کامل انجام دهد و همواره مقداری از ادرار باقی خواهد ماند. پس کمکی به بهبود زخم بستر نخواهد کرد.
- در طب اسلامی، علاوه برا آمادگی بدن برای دفع بالا باید به بیمار برای تخلیه کامل ادرار کمک کرد، از جمله کارهایی مانند بستن فانسخه،کمک کردن به بیمار برای رفتن به دستشویی، اگر توان راه رفتن ندارد بالابردن پاها وفشردن آنها داخل شکم به طوری که مطمئنم شویم تخلیه ادرارکاملا انجام شده است. که میتواند بهترین کمک برای بهبود زخم بستر باشد.
- در طب نوین، از جمله چیزهایی که دائما برای بیمار تجویز می شود سرم است.
درصورتی که خروجی بدن دچار مشکل است ودفع ادرار مناسب ندارد بازهم ورودی زیاد است و مرتبا مایعات را وارد بدن میکنند، که این امر بیشترین تاثیر در پیشروی عفونت و وخامت زخم را دارد.
- در طب اسلامی سنتی، بهترین راه حل برای بهبود زخم بستر بالا بردن دفع بوده و هست. به همین منظور خوراندن خوراکیهای مدرٌ ازجمله گزنه و… همچنین دادن عسل و سیاهدانه به بیمار استفاده میشود.
- انجام حجامت هم به درمان زخم بستر بسیار کمک میکند و شاید میتواند گفت اگر حجامت انجام شود راه خروجی را منحرف کرده و باعث بهبودی بیشتر و سریع تر زخم خواهیم شد .
- ازجمله مهمترین راهکارها برای بهبود این عارضه، کم کردن حجم مایعات برای بیمار است. زیاد کردن ادرار چون جایگاه زخم، جایی است که محل تجمع ادرار و رطوبت بدن است و اگر کامل تخلیه نشود به سمت این زخم آمده و اجازه خوب شدن به آن نخواهد داد.
نکته بسیار زیبا و جالب در مورد عسل و سیاهدانه
از قدیم الایام برای کسانی که دچار حبس بول میشدند و گرفتگی در عروق داشتند و نمیتوانستند ادرار دفع کنند، سیاهدانه تجویز می شده. و از طرفی هم خاصیت عفونت زدایی سیاهدانه بر ما پوشیده نیست.
چه زیبا میتوان نتیجه گرفت اگر ادرار تخلیه شود مساوی با دفع عفونت است.
4 پاسخ
سلام و خسته نباشی خدمت شما
ادرار به میتوان به زباله تشبیه کرد که اگر ماند بودمیگیرد و محیط را پر از کثافت میکند
سلام
ممنون بابت مثالتون🌸
بسیار عالی .
آیا راهکار بهتری برای دفع ادرار نداریم ؟
سلام
بهترین دفع ادرار می تواند در افرادی باشد که افتادگی لگن ندارند و فانسخه بسته اند و صبح ها سیاهدانه با عسل و شب ها سیاهدانه بدون آب عسل را ترک نمی کنند