درمان بیماری های چشم از نظر طب سنتی اسلامی
20 فروردین, 1403
بدون دیدگاه
فناستین در سال ۱۸۸۸ کشف و به بازارهای دنیا وارد شد و با وجود ۶۰ سال مصرف فوق العاده در تمام کشورهای جهان، هیچ کس از زیان های آن آگاه نشد ولی در سال ۱۹۴۸ اساتید پزشکی دریافتند که فناستین به هنگام دفع از کلیه به اپی الیوم (سلول های پوشش) مجاری آن آسیب رسانده و موجب نفریت توکسیک (التهاب کلیه ناشی از مواد سمی) می شود که حتی ممکن است به مرگ بینجامد.
در سال ۱۹۶۶ کنگره ای بزرگ در استکهلم پایتخت سوئد برپا شد و ۲۵۰ نفر از پزشکان اروپا که اعضای مجمع اروپایی مطالعه در مورد مسمومیت داروها بودند در آن شرکت کرده و به بررسی و تحقیق آثار نا مطلوب داروها پرداختند. یکی از داروهایی که در آن مجمع مورد بحث قرار گرفت فناستین بود.
طبق آمارها، مشخص شد که طی سال های ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۵ یعنی به مدت دو سال حدود بیست نفر به علت عوارض کلیوی در سوئد درگذشته که سبب مرگ و هلاکت آنان فناستین بوده است.
هم چنین در بیمارستان پرنسس الکساندریا در استرالیا در عرض یک سال ۵۰۷ کلیه را که در نتیجه کالبد شکافی درآورده بودند، از لحاظ بافت شناسی مورد بررسی قرار دادند و در همان زمان پزشکان از خانواده بیماران درگذشته درباره مصرف داروهای حاوی فناستین پرسیده و یادداشت کردند.
در نتیجه این بررسی یک بستگی و ارتباط آشکار، میان مقدار مصرف فناستین و شدت دگرگونی های بافتی در کلیه ها به دست آمد اما چنان که گفتیم، در طول مدت ۶۰ سال هیچ یک از پزشکان جهان به این نکته مهم و حیاتی پی نبرده بود که فناستین سم کلیه است و مصرف آن حتی می تواند به مرگ بیماران بینجامد.
در آن دوران طولانی همه پزشکان به علت بی خبری از زیان فناستین آن را معمولا به مقدار بیشتر از حد مجاز نیز تجویز می کردند.
در کتاب فارماکولوژی پایه و بالینی نیز در مورد فناستین چنین آمده است:
فناستین در ایالات متحده آمریکا ممنوع الاستعمال شناخته و فرآورده های آن جمع آوری شده است.
رابطه مصرف زیاد داروهای ضد درد مختلط خصوصا فرآورده های حاوی فناستین و پیدایش نارسایی کلیه از حدود ۳۰سال قبل شناخته شده است. میزان درصد نارسایی های نهایی کلیه در اثر مصرف بی رویه این فرآورده ها به حدود ۱۵درصد کل نارسایی های مذکور بالغ می گردد.
پس از ممنوعیت مصرف فرآورده های حاوی فناستین در فنلاند، اسکاتلند و کانادا تعداد موارد نفروپاتی آنالژزیک ها (داروهای کلیوی ناشی از دارو های ضد درد) به طور محسوس در این کشور ها کاهش یافت.
آیا از آن چه گفته شد نمی توان استنباط کرد که از یک قرن پیش به این طرف که مردم ایران و جهان، فناستین و دیگر داروها را به حد افراط مصرف کرده اند، بر تعداد بیماری های کلیه افزوده شده است بدون آن که احدی عوارض کلیوی را به فناستین یا آن داروها نسبت داده باشند؟
این مقدمات را مطرح کردیم تا به مطلب مهم تری اشاره کنیم و آن این که در کتاب فارماکولوژی پایه و بالینی چنین آمده است:
استامینوفن از نظر شیمیایی، متابولیت فعال فناستین است و علی رغم این که ۸۰ درصد فناستین تجویز شده سریعا به استامینوفن تبدیل می شود، عوارض خطیر آن ظاهراً در استامینوفن دیده نشده است، مع هذا آیا با مصرف روز افزون استامینوفن بروز چنین عوارضی امکان پذیر است.
بنابراین به نظر می رسد که هدف از جایگزینی استامینوفن به جای فناستین جلوگیری از عوارض آن بوده است و قاعدتاً استامینوفن نباید چنین خطراتی را داشته باشد ولی شواهدی وجود دارد که این تصور را رد می کند:
“مصرف دارو در بزرگسالان به مدت بیش از ۱۰روز توصیه نمی شود مگر اینکه پزشک تجویز کند.
علائم آسیب احتمالی کبد مانند غیر طبیعی شدن آزمایش های کبدی، درد یا حساسیت ناحیه کبد در لمس، بزرگی کبد یا بروز زردی ۲ تا ۴روز پس از خوردن دارو ممکن است بروز کنند.
بیشترین تغییرات در آزمون های کبدی معمولا ۳تا ۵ روز پس از خوردن دارو ظاهر می شوند بیماری کامل کبدی یا نارسایی کبد ممکن است ۴تا ۶ روز پس از خوردن دارو بروز کند.
آنسفالوپاتی کبدی کومای ناشی از نارسایی کبدی همراه با تغییرات روانی و اغتشاش شعور، تشنج ها، ضعف تنفسی، اغما، ادم مغزی، نقص انعقادی، خونریزی گوارشی، انعقاد داخل عروقی، منتشر، کاهش قند خون، کروز یا فرسوده شدن کلیوی، آریتمی قلب یا نامنظم شدن ضربان قلب ممکن است بروز کند.”
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به ایوان طب می باشد.
