بواسیر

بواسیر در واقع واریس سیاهرگهای اطراف مقعد است که گاهی در اثر فشار وارد شده بر مقعد مثلا بر اثر یبوست ، مانند یک زائده یا گوشت اضافه از مقعد بیرون می زند که بسیار دردناک میباشد.

علت اصلی ایجاد بواسیر خون غلیظ و فاسد و غلبه سودا میباشد که در محل خروجی بدن یعنی همان مقعد تجمع پیدا کرده است.

بواسیر سه نوع است :

۱)  نوع نر که حالت دکمه ای دارد و میتواند درون یا بیرون مقعد ایجاد شود و خونریزی نمیکند.

۲)نوع ماده که با خونریزی همراه است و بعد از هربار دفع خون تا مدتی درد و ورم آن کاهش می یابد.

۳)بواسیر بادی که از ازدیاد باد و ریح در بدن است.

شایع ترین و دردناکترین نوع، بواسیر خارجی یا نوع نر می باشد که بیرون از مقعد ظاهر می شود و حتی نشستن را برای فرد سخت می کند. این برآمدگی های برجسته می توانند همراه با درد، سوزش و خارش باشند.

علت ایجاد بواسیر

علت اصلی ایجاد بواسیر ضعف هضم و مشکل معده است که در نتیجه آن حرارت کبد افزایش پیدا میکند که میتواند عامل ایجاد یبوست و فشار بر سیاهرگهای مقعدی شود

از طرفی ضعف طحال و افزایش سودای خون و همچنین ماندگاری طولانی مدت آن در رگها و ریزش آن به سیاهرگهای مقعدی ، باعث ایجاد بواسیر و خونریزی آن خواهد شد.

پس مهمترین اقدام در پیشگیری و درمان کامل بیماری بواسیر اصلاح  و تقویت معده و کاهش حجم و تعداد وعدههای غذایی است ؛ زیرا پرخوری و افزایش تعداد وعده های غذا حتی اگر به مقدار یک لقمه هم باشد موجب تخلیه غذای هضم نشده از معده به روده خواهد شد که هم موجب افزایش حرارت کبد و روده خواهد شد و هم دفع مدفوع  حتی در صورتی که حالت خشکی ندارد ، کامل انجام نمیشود

از طرفی ماندگاری غذای هضم نشده داخل روده ها باعث تولید بخارات در روده میشود که هم موجب قولنج و نفخ شده و هم بواسیر را ایجاد خواهد کرد.

پس میتوان نتیجه گرفت ضعف معده و ضعف هضم غذا در افرادی موجب ابتلا به بواسیر می شود که صفرا و حرارت زیاد در روده و مقعد آنها ایجاد شود که با دفع خون همراه است ؛ ولی در صورت وجود غلظت خون و غلبه بلغم در روده ها و مقعد، بواسیر نر یا دکمه ای ایجاد میشود که با سوزش و درد بسیاری همراه است ولی خونریزی ندارد

علت ایجاد شقاق یا زخم در محل مقعد هم به موارد ذکر شده بر میگردد

از دیگر علتهای ابتلا به بواسیر میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1. به مدت طولانی نشستن ، به خصوص در دستشویی
2. نزدیکی با شکم پر و در حالت نگه داشتن مدفوع یا در اول شب با شکم پر بلافاصله پس از غذا
3. بلند کردن اجسام سنگین و زیاد ایستادن
4. طهارت کردن با آب گرم زیرا باعث تحریک مقعد و ریزش فضولات به این ناحیه خواهد شد
5. در زمان بارداری به علت بزرگ شدن رحم و فشار وارد کردن بر وریدهای مقعد و همچنین عدم قاعدگی و دفع نشدن خون فاسد ، باعث ایجاد بواسیر خواهد شد.

علائم بواسیر

• احساس خارش شدید در مقعد
• احساس ناراحتی و درد در اطراف مقعد به خصوص در زمان  اجابت مزاج
• وجود برآمدگی  شبیه به گوشت اضافه در اطراف مقعد
• دفع بی اختیار مدفوع یا ترشحات از مقعد
• احساس درد هنگام حرکت روده
• مشاهده خون در مدفوع یا روی لباس پس از دفع
• احساس مداوم نیاز به دفع مدفوع  به صورتی که حتی پس از دفع هم باز وجود چیزی در روده احساس میشود

پرهیزات برای بواسیر

1. غذاهای تولید کننده سودای ناصالح مانند گوشت گاو و گوساله ، گوشت بز ، گوجه و رب و سس گوجه
2. پرهیز از مصرف ماهی و تخم مرغ با هم که موجب ایجاد قولنج و نفخ در معده و روده خواهد شد و شدت  بواسیر را افزایش میدهد.
3. غذاهایی که درست جویده نمی شوند و بنابراین هضم و جذب درستی ندارند و موجب یبوست و نفخ معده و روده خواهند شد مانند : انواع نانهای بدون سبوس و نرم ، ماکارونی ، سیب زمینی
4. مصرف گردو به تنهایی مخصوصا در تابستان موجب شدت پیدا کردن بواسیر و افزایش خونریزی  و سوزش آن خواهد شد.

تدابیر درمانی بواسیر

• مصرف هاضوم ( زنیان و آویشن و سیاهدانه آسیاب شده به میزان مساوی) با نمک دریا قبل و بعد از غذا
• مصرف برنج با سبوس آن  یا سویق برنج که موجب وسعت دادن به رودهها میشود و در درمان بواسیر موثر است.
• مصرف نان با سبوس مخصوصا نان خشک با غذا که موجب بیشتر جویدن غذا و هضم بهتر آن خواهد شد.
• فصد باسلیق دست راست
• در صورتی که علت ایجاد بواسیر مشکل طحال و غلبه سودا باشد انجام فصد باسلیق دست چپ با مشورت طبیب حاذق  بسیار موثر است.
• حجامت ساکرال
• مصرف زیاد روغن طبیعی مانند روغن دنبه یا روغن زیتون با غذا که از ابتلا به یبوست و خشکی مزاج پیشگیری خواهد کرد
• مصرف سویق زردک یا  زردک که میتوان با شیره انگور مخلوط کرد
• سویق سنجد بدون اضافه کردن آب یا شیر که معده را دباغی میکند و با تقویت معده و عمل هضم از ابتلا به بواسیر پیشگیری میکند.
• طهارت کردن با آب سرد زیرا هم موجب قبض در مقعد خواهد شد و هم از خونرسانی بیش از حد به این ناحیه جلوگیری میکند در اینصورت فضولات برای خروج در ناحیه مقعد تجمع پیدا نمی کند.

در زمان التهاب  و تورم شدید  هم می توان یک قطعه یخ را بر محل بواسیر قرار داد

• مالیدن سعد کوفی به مقعد بعد از هربار اجابت مزاج
• تفت دادن خرما با روغن گاوی یا روغن حیوانی و صبح ناشتا مصرف شود که در پیشگیری از ابتلا به بواسیر نیز موثر میباشد.
• مصرف زیاد تره که هم خون را صاف میکند و هم سودای ناصالح را دفع خواهد کرد و طحال را پاکسازی میکند بنابراین مصرف آن به خصوص قبل از انجام فصد بسیار موثر خواهد بود به اینصورت که سه روز قبل از انجام فصد فقط تره مصرف شود (به صورت خام یا پخته )
• همچنین رساندن دود بذر تره به مقعد یا ضماد پخته شده تره بر محل بواسیر به درمان آن کمک میکند.
• ضماد عسل بر محل زخم بواسیر
• مصرف ترکیب پودر زنیان و پودر گردو به میزان مساوی (در زمستان مصرف شود)
• مصرف زیاد انجیر در روز، سیب ، گلابی ، انگور، زردآلو و آلو
• سیاهدانه آسیاب شده و عسل هر شب قبل خواب و صبح ناشتا
• مصرف گوشت هوبره
• رساندن دود بلادور تا سه مرتبه برای درمان  بواسیر نر و بواسیر دکمه ای موثر است . با توجه به این نکته که دود آن سمی است و به نواحی دیگر بدن و پوست نباید برسد همچنین نباید تنفس شود . برای این منظور میتوان از یک گلدان یا هر وسیله ای که یک طرف آن منفذ کوچک داشته باشد استفاده کرد تا دود بلادور فقط به زائده های بواسیر برسد.
• پودر کلاهک بادمجان با روغن بنفشه پایه زیتون مخلوط  و در محل بواسیر ضماد شود
• برای درمان شقاق مقعد علاوه بر موارد بالا میتوانید از ضماد عسل و زرد چوبه و یا روغن بادام شیرین یا روغن دنبه بر محل زخم استفاده کنید و بعد از هربار اجابت مزاج مقداری حنا بر محل شقاق و اطراف مقعد ضماد کنید.

حال ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا لیزر بواسیر یا عمل کردن آن و خارج کردن زائده های بواسیر یک درمان دائمی و بدون برگشت است و هیچ عوارضی ندارد؟!

در پاسخ به این سوال باید یادآور شد در واقع خونی که از بواسیر خارج میشود ، خون فاسد و کثیف است و غلبه سودایی است که از یکی از خروجی های بدن خارج میشود پس لیزر کردن و بند آوردن آن به هر نحو بدون اینکه درمان ریشه ای انجام شود بسیار مضر خواهد بود.

و به گفته ابوعلی سینا خونی که از مقعد و بواسیر خارج میشود موجب امان از خوره ، دیوانگی ، مالیخولیا ، سردردهای سودایی، سرطان ها ،سینه پهلو و پهلو درد و امثال این بیماری هاست .

پس نتیجه میگیریم بواسیر را باید با خروج خون فاسد از طریق فصد یا حجامت و اصلاح معده و تقویت هضم غذا درمان کرد.