کرسی درمانی

اگر از خواص کرسی درمانی با خبر بودید به هر قیمتی بود از کرسی استفاده می‌کردید.

به گمانم همه با مفهوم و کاربرد کرسی آشنا هستیم. در قدیم مردم برای گرم کردن خود در منازلشان از کرسی استفاده می‌کردند و علاوه بر اینکه در مصرف سوخت صرفه جویی می‌شده، سلامت جسم خود را هم تضمین می‌کردند.

نکته: هنگام استفاده از کرسی باید سر بیرون از محیط گرم کرسی قرار داشته باشد تا هوای استنشاق شده توسط ریه خنک باشد، ولی حتما باید سر پوشیده باشد، تا بتواند حفظ گرما کند. در قدیم هنگام استفاده از کرسی، کلاه روی سر می‌گذاشتند .

 فواید استفاده از کرسی

 از مهمترین فواید استفاده از کرسی عدم تولید حرارت در هوای مورد تنفس در خانه است .

زمانی که فقط زیر کرسی حرارت وجود دارد، فضای بالایی اتاق حرارت وگرما ندارد و اکسیژن آن از بین نمی رود زیرا ایجاد حرارت مساوی است با کمبود اکسیژن. این از موارد مهم در کرسی درمانی است.

نکته: زمانی که اکسیژن کم شود، حضور جن و شیطان بیشتر خواهد شد و بالطبع بیماری‌ها بیشتر حادث خواهند شد .

پس با استفاده از کرسی می‌توان به راحتی ورودی برای غلبه جن و شیطان و بیمار شدن را بست. کرسی را می‌توان به عنوان یک راه پیشگیری از بیماری  نام برد.

بالا نبودن دمای اتاق یا خانه نسبت به دمای بیرون است.

زمانی که در خانه بخاری روشن است به طور قطع دمای منزل بسیار گرمتر از محیط بیرون و فضای باز است و هنگام خروج از خانه و ورود به محیطی سردتر یا بالعکس بدن به طور ناگهانی از گرما وارد سرما یا از سرما وارد گرما خواهد شد و همین تغییر ناگهانی دما در بدن ایجاد بیماری‌هایی مانند یرقان می‌کند .

در صورتی که در هنگام استفاده از کرسی این مشکل به وجود نخواهد آمد چون تفاوت دمای منزل با فضای  بیرون از منزل زیاد نیست که مشکل ساز شود.

همانطور که بیان شد در هنگام استفاده از کرسی محل تنفس یعنی دهان و بینی در محیط خنک قرار می‌گیرد و هوای خنک به ریه ‌ها می‌رسد، از آنجا که ریه ها خنک کننده خون و قلب هستند، استنشاق هوای خنک به روند گردش خون کمک کرده و در ایجاد سلامتی نقش به سزایی ایفا می‌کند.

در زمان استفاده از کرسی سر باید به واسطه کلاه، عمامه و… پوشیده و تن در گرما باشد بنابراین اکسیژن بهتری تنفس می‌کند و باعث بهبود عملکرد گردش خون شده و می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش حمله قلبی و کاهش سکته مغزی و قلبی داشته باشد

کاهش و بهبود دردهای مزمن مفصلی

قرار گرفتن پاها در زیر کرسی و در معرض حرارت قرارگرفتن شان باعث پختگی و نضج بلغم و رطوبت‌های ماندگار شده در پاها و مفاصل می‌گردد و تاثیر به سزایی در کاهش دردهای مزمن مفصلی، زانو درد و کمر درد خواهد داشت .

دفع الکتریسیته و بارهای منفی بدن

جنس لحاف کرسی از نخ و پشم می‌باشد که می‌تواند الکتریسیته ساکن در بدن را دفع کرده، ضد سودا بوده و آرامش بخش می‌باشد.

همانطور که گفته شد قرار گرفتن زیر کرسی خون سازی را تقویت می‌کند در نتیجه خونرسانی به مغز هم تسریع می‌گردد و باعث  گرم‌تر شدن سلول‌های مغزی و افزایش فعالیت‌های مغزی و تقویت حافظه می‌شود.

کمک به سلامت رحم، پروستات و مثانه

بالا بودن حرارت زیر کرسی به دفع بلغم و رفع سردی رحم در بانوان و مشکلات ناشی از اجتماع سردی در پروستات برای آقایان و همچنین برطرف شدن سردی و رطوبت از مثانه کمک خواهد کرد. کرسی درمانی عامل مهمی میتواند باشد برای درمان این بیماری‌ها

ساختار کرسی

جعفر شهری در کتاب طهران قدیم می‌نویسد کرسی از میز یا چهارپایه‌ای چوبی به اندازه ۱x۱ متر و گاهی مستطیلی شکل تشکیل شده ‌است که حدود سه وجب بلندی دارد. روی آن را با لحافی بزرگ در اندازه‌های حدودی ۴x۴ یا ۷x۷ متر می‌پوشانند تا گرمای حاصل از منقل از زیر میز خارج نشده و به هدر نرود. سپس روی لحاف را با جاجیم، ترمه یا چادر شب سفیدی تزئین کرده و به تناسب بزرگی و کوچکی کرسی، یک مجمعه یا سینی مسی برای قرار دادن چراغ، سماور، ظرف میوه و سایر خوراکی‌ها روی آن قرار می‌دهند. برای نشستن و خوابیدن افراد دور کرسی معمولاً از چند متکا، بالش و پشتی استفاده می‌شود.

تشک پای کرسی معمولاً کوتاهتر اما پهن‌تر از تشک معمولی است، به‌طوری‌که با قرار گرفتن در چهار طرف کرسی، لبه‌های آن روی هم نیفتاده و ناهموار و ناراحت نباشد.

گذاشتن کرسی در روز و ساعتی مبارک انجام می‌شد و بزرگ خانواده باید در آن شب با پاکتی شیرینی وارد خانه می‌شد.

از نمونه‌های نوین کرسی می‌توان به کرسی نفتی و کرسی برقی اشاره کرد. به ‌طور سنتی، برای گرم‌کردن کرسی از بخاری‌های زغالی استفاده می‌کردند، ولی با پیشرفت فناوری، به‌تدریج استفاده از بخاری برقی نیز رایج شد.

کرسی یا به فارسی افغانستان صندلی وسیله‌ای است که برای گرم‌ شدن در زمستان در خانه‌ها به‌طور سنتی استفاده می‌شده ‌است. امروزه با استفاده از هیتر و یک میز می‌توان یک کرسی ساخت.

آتش کرسی

در زیر این میز و تشکیلاتی که وصفش رفت، یک منقل قرار می‌گیرد که حرارت مطبوع زیر کرسی را تأمین می‌کند. آماده کردن آن به‌ طور سنتی روشی مخصوص به خود را داشته‌است:

ابتدا ته و درزهای منقلی را با گچ خیس کرده کاملاً می‌پوشاندند. سپس داخل آن را خاکستر الک کرده می‌ریختند و وسط خاکسترها را گود کرده، خاکه زغال ریخته، آتش زغال می‌گذاشتند و باد می‌زدند تا آتش زغال به خاکه زغال‌ها برسد. سپس به آهستگی و ملایمت روی آن را با کفگیر خاکستر داده، خاکسترهای دور منقل را به دور خاکه‌ها و آتش رو برگردانده، فشرده و صاف می‌کردند.

سپس منقل را برای از بین رفتن بوی زغال مدتی در فضای آزاد باقی گذاشته و سپس زیر کرسی قرار می‌دادند. هر چند ساعت یکبار یک لایه از خاکستر روی آن را پس زده، آتشش را تند می‌کردند.

این روش آتش کردن مخصوص اولین منقلی بود که زیر کرسی قرار داده می‌شد. از اینجا به بعد، هر بار منقل را «خاکه رو خاکه» می‌کردند. به این ترتیب که آتش باقیمانده ته منقل را با خاک‌ انداز برداشته، خاکه تازه در منقل ریخته، آتش را مجدداً رویش می‌ریختند و خاکستر می‌دادند.

یک روش دیگر برای تهیه آتش، گلوله‌ای بود که از خاکه زغال تهیه می‌شد. به این ترتیب که در تابستان خاکه زغال‌ها را در طشت آبی می‌ریختند، شن‌های آن که ته ‌نشین می‌شد، زغال‌های روی آب مانده را جمع می‌کردند و با دست به شکل گلوله‌هایی سفت و فشرده مانند کوفته برنجی درآورده و در آفتاب خشک می‌کردند. سپس در زمستان دو سه تا از این گلوله‌ها را در اولین آتش در ته منقل گذاشته، رویش را خاکه و آتش می‌دادند و باقی مراحل به شکل مذکور اجرا می‌شد.

چاله کرسی

چاله کرسی معمولاً در میان خانواده‌های بی‌بضاعت که توانایی تهیه منقل را نداشتند مرسوم بود، که البته شرط آن هم داشتن اتاقی بود که «زیر پر» باشد و بتوان در آن چاله‌ای کَند. این چاله را در محل مورد نظر می‌کندند، دورش را گچ کشیده و صاف می‌کردند و آتش را در آن درست کرده، کرسی را رویش برمی‌گرداندند. (در این روش لازم بود که میز کرسی بر روی پایه‌های کناری بالا زده شود و پس از آماده شدن آتش سر جای خود قرار گرفته و به اصطلاح برگردانده شود).

از آنجایی که این شیوه بیشتر به کار فقرا می‌آمد و این خانواده‌ها توانایی دو جا آتش روشن کردن را نداشتند، از آتش کرسی برای پخت غذا نیز استفاده می‌کردند، به این صورت که از داخل به وسط سقف کرسی قلابی نصب می‌کردند و دیزی آبگوشت خود را که غذای هر روزه ایشان بود بر آن آویخته، همان زیر کرسی آن را می‌پختند.

استفاده از چاله کرسی در بسیاری از خانواده ها به خاطر فقر مالی نبوده و نیست، بلکه چاله کرسی را به این منظور حفر می‌کردند که منقل یا ظرف مخصوص زغال کرسی (استنبلی) را داخل آن قرار می دادند و این باعث می‌شود موقع قرار دادن پا در زیر کرسی، با منقل و آتش برخورد نکند.

جایگاه کرسی در فرهنگ ایرانی

در فرهنگ و سنت ایرانی کرسی چیزی بسیار فراتر از یک دستگاه گرم‌کننده است و به عنوان یکی از لوازم فرهنگ سنتی جایگاهی خاطره ‌انگیز و نوستالژیک دارد، به این سبب که حرارت دلچسب، بی‌نظیر و تنبلی آورش اعضاء خانواده را گرد هم می‌آورد، که آن‌ها با خوردن خوراکی‌های زمستانی و شنیدن حکایات پدر بزرگ و مادربزرگ زمستان را سپری می‌کردند.

در جشن‌های سنتی ایرانیان همچون شب یلدا و نوروز کرسی نقشی برجسته در جمع کردن اعضای خانواده به دور یکدیگر داشته‌است. همچین کرسی برای زمستان خواب لذت بخشی را فراهم میکند.

جای نشستن افراد در کنار کرسی به نقششان در خانواده مرتبط است. معمولاً جایگاه بزرگسال‌ترین فرد خانواده آن پله‌ای از کرسی است که دورترین فاصله را از درِ اتاق دارد، و جایگاه خردسالان جایی است که نزدیکتر به در اتاق است.

معمولاً در خانه‌های طبقه متوسط و اعیان دو کرسی موجود بود، یکی برای اهل خانه در یک اتاق و دیگری در اتاق پذیرایی برای مهمانان قرار داده می‌شد.