عفونت گوش

شاید عفونت گوش برای شما هم اتفاق افتاده باشد مخصوصا در زمان کودکی که بعد از سرماخوردگی، دچار گوش درد شدید و خروج مایع یا عفونت از گوش شده باشید، یا افرادی که علیرغم درمان های مختلف همچنان احساس کیپ بودن و گرفتگی گوش دارند و این وضعیت شنوایی آنها را نیز تحت الشعاع قرار داده است.

عفونت گوش بیشتر در کودکان و نوزادان مشاهده می شود زیرا «شیپور استاش» یا مجاری که گوش میانی را با حلق مرتبط می کند در کودکان بسیار کوتاه و در حالت افقی قرار دارد بنابراین شیر خوردن در حالت خوابیده، مخصوصا با شیشه، و عفونت گلو و لوزه ها، باعث ورود مایعات و عفونت به گوش میانی و عفونت آن می شود.

همچنین علت مهم دیگر آن، دفع ناقص ادرار در نوزادان است که در ادامه متن بیشتر توضیح داده می شود.

علائم عفونت گوش (گوش میانی)

علائم شایع عفونت گوش در کودکان عبارتند از:

• درد گوش (به خصوص هنگام خوابیدن) که با کشیدن گوش یا دست زدن مدام به گوش مشخص می شود.
• مشکل خواب.
• گریه بیش از حد معمول.
• مشکل در شنیدن یا پاسخ دادن به صدا.
• تب.
• خارج شدن مایعات یا عفونت از گوش.
• از دست دادن اشتها.

همچنین عفونت گوش در بزرگسالان نیز با درد گوش و مشکل شنوایی و گاهی اوقات با خروج عفونت یا مایع از گوش، احساس پر بودن یا بسته شدن گوش، وزوز گوش یا زنگ زدن در گوش و سردرد همراه می شود.

اکثر اوقات عفونت های گوش باعث عوارض طولانی مدت نمی شوند، اما عفونت گوش مزمن یا تکرار عفونت به هر دلیل می تواند منجر به عوارضی  جدی مانند، اختلال در شنوایی، کم شنوایی موقت و خفیف که در زمان عفونت گوش بسیار شایع است و معمولاً بعد از تخلیه عفونت بهتر می شود، تاخیر گفتاری یا رشدی در نوزادان، پاره شدن پرده گوش (بیشتر آسیب ها به پرده گوش در صورت درمان عفونت، به تدریج بهبود می یابند)

دیدگاه طب جدید

طب جدید علل مختلفی را مسبب عفونت گوش می داند که برخی از آنها عبارتند از: جرم ها، ویروس ها، قارچ ها و باکتری ها، سرماخوردگی و آنفلوآنزا، آلرژی.

دیدگاه طب سنتی، اسلامی

در زمان ابتلا به عفونت یا تجمع مواد زائد یا فضولات در بدن مانند رطوبت زائد، ریح یا باد، بلغم لزج یا غلیظ، سیستم مدبره بدن تلاش می کند تا این عفونت ها و فضولات را از طریق راه های خروجی دفع کند تا از ماندگار شدن آنها و آسیب به اعضای رئیسه مانند مغز، قلب و کبد جلوگیری نماید.

مثلا در زمان سرماخوردگی، با ایجاد آبریزش و عطسه و سرفه، سعی می کند از طریق بینی و دهان ‌و مجاری اشک، رطوبت های زائد را از مغز و ریه خارج کند چون در صورتی که این رطوبت ها دفع نشده و ماندگار شوند، غلیظ شده و باعث ابتلا به سکته و فلج می شوند.

حال اگر با مصرف زیاد مایعات یا رسیدن سرما به سر، این خروجی ها (دهان، بینی و مجرای اشک) بسته شوند و عفونت های موجود در سر و سینه خارج نشوند، با افزایش حرارت توسط سیستم مدبره غلیظ شده و به گوش راه پیدا می کنند و فرد دچار عفونت گوش خواهد شد.

همچنین بسته شدن دیگر راه های خروجی مهم بدن مانند دفع خون از طریق رحم و دفع ادرار نیز می تواند باعث تجمع عفونت و خروج مایعات از گوش و سنگینی گوش شود. اگر دقت کرده باشید بسیاری از افرادی که دچار یائسگی زودرس شده اند یا افرادی که دچار حبس قاعدگی یا دفع ناقص خون از رحم هستند، به مشکلات گوش نیز دچار خواهند شد. اما علت چیست؟

در علم مزاج شناسی، با دفع خون از رحم با فرآیند قاعدگی یا عادت ماهانه، رطوبت و فضولات از بدن دفع می شود، همچنین حرارت غیر طبیعی بدن نیز کاهش پیدا می کند، ولی اگر قاعدگی زودتر از موعد قطع شود یا فرد دچار حبس قاعدگی شود یا حتی با وجود ادامه داشتن قاعدگی، خون کافی از رحم دفع نشود، این فضولات و رطوبت های زائد در بدن تجمع پیدا می کند و سیستم مدبره برای دفع آن، حرارت را افزایش می دهد.

نتیجه این افزایش حرارت و تاثیر آن در رطوبات و فضولات، بالا رفتن بخارات و مواد زائد به سر است که برای دفع شدن از راه های خروجی سر مانند چشم، دهان، بینی و گوش خارج می شود. حال در صورت بسته بودن سایر راه های خروجی، برای دفع شدن به گوش می ریزد، که علائمی مانند احساس پر بودن و کیپ شدن گوش و خروج مایع و عفونت از گوش ایجاد می شود.

در مورد تخلیه ناقص ادرار به خصوص در نوزادان، ‌ کودکان یا حتی بزرگسالان هم علت ایجاد عفونت گوش به همین صورت است.

درمان عفونت گوش

• عدم استفاده از هدفون و هندزفری، مصرف مایعات زیاد به خصوص آب سرد، رسیدن سرما به سر مخصوصا گوش.
• پوشاندن سر، و گرم نگه داشتن آن مخصوصا زمان خواب، و روغن مالی ملاج و پیشانی با روغن کنجد.
• رفتن به حمام گرم و پس از آن چکاندن روغن بنفشه پایه کنجد داخل بینی که بعد از گذشت ۲۰ دقیقه، از انفیه استفاده شود تا با عطسه کردن، رطوبت و بخارات اضافی موجود در سر خارج شود.
• حوله گرم یا کیسه نمک گرم گذاشتن روی گوش و چکاندن یکی از موارد زیر داخل گوش که می تواند به مدت یک هفته، هر شب ادامه پیدا کند.
  • این موارد به ترتیب از ضعیف به قوی می باشد که ابتدا باید از موارد ضعیف تر شروع کرد: آب نمک، آب پیاز، سرکه طبیعی، آب سیر، عسل.
  • هر کدام از این موارد را می توان به تنهایی ۲ یا ۳ قطره هرشب داخل گوش چکاند و حتما باید به صورت ولرم یا گرم در حدی که سوختگی ایجاد نکند، باشد. (مثلا آب پیاز به صورت ولرم به مدت یک هفته داخل گوش چکانده شود.)
• رساندن دود عنبر نسارا، اسفند، کندر در گوش توسط قیف کوچک.
• مصرف پیاز کباب شده یا آب پز شده برای کمک به دفع عفونت.
• جویدن کندر روزانه ۳ یا ۴ بار به مدت ۲۰ دقیقه.
• سیر را با پوست گرم کنید و داخل گوش بگذارید به مدت نیم ساعت.
• مصرف پودر آویشن و نمک یا هاضوم (پودر آویشن و زنیان و سیاهدانه آسیاب شده) با نمک دریا بعد از غذا که در از بین بردن عفونت ها و دفع رطوبت های اضافی بسیار موثر است.
• مصرف سیاهدانه آسیاب شده با عسل که می توان تا روزی ۳ قاشق غذاخوری مصرف نمود.
• چکاندن روغن بادام تلخ یا روغن سداب داخل گوش (به صورت گرم).