حجامت نقره بیشتر در اطفال انجام می شود و لعاب و حرارت سر آنها را کم خواهد کرد. ولی در بزرگسالان هم اگر این حرارت در سر زیاد شد و باعث بیماری های خطر ناک گردید باید این حجامت انجام شود .
برای بهتر فهمیدن و آموزش صحیح این حجامت و رفع شبهات آن ما از کتاب استاد کاردانپور استفاده کردیم برای اینکه تمام موارد را با دلیل و استدلال های قطعی آورده اند و جای هیچ شبهه و حرفی نمی باشد .
حجامت نِقره (گودی گردن؛ مُغاک)
موضع حجامت
نقره، گودى وسط گردن در ناحیهی پشت است که در برخى از كتب، مغاك نيز ناميده شده است.
شکل 12: موضع حجامت نقره
محلّ دقیق این حجامت، در گودی محل اتّصال جمجمه به ستون فقرات گردنی، در مقابل مهرههای سوّم و چهارم گردنی است.
نکات مربوط به روش اجرا
این حجامت باید پس از استفراغ(پاکسازی) کامل بدن انجام شود. اگرچه در اطفال زیر دو سال، حجامت نقره، حجامت انتخابی است، امّا با توجّه به عارضهی مهمّ این حجامت در بزرگسالان، یعنی ایجاد فراموشی، در سنین بالاتر، تنها در موارد خاص و با تجویز پزشک انجام میشود هر چند در بزرگسالان هم این فراموشی موقت است و بعد از آن حافظه بیشتر میشود، چون رطوبت سر را دفع خواهد کرد و دفع رطوبت سر باعث تقویت حافظه میگردد. برای اطفال هم در چهار ماهگی سفارش به حجامت نقره شده که بسیار در ازدیاد حافظه و هوش آنها در بزرگسالی تأثیر میگذارد.
شکل 13: حجامت نقره در اطفال
آثار درمانی و منافع
حجامت نقره جایگزین فصد اکحل است اگرچه آثار درمانی آن بر بیماریهای سر و صورت، بیش از فصد اکحل است. در برخی منابع مانند التصریف، به عنوان جانشین فصد قیفال هم ذکر شده است. در رفع سنگینی ناحیه ابروها و چشمها، درمان گل مژه، جرب چشم، دردها و آماسهای گوش، بوى بد دهان، درمان حملات اضطرابی، توهّمات مختلف روانی و P.T.S.D (تداعی مکرّر یک خاطرهی بد یا ترسناک) مفید است. به طور اختصاصی در اطفال، رطوبتهای زیادی بدن را کاهش داده، حرارت بدن را تعدیل میکند و از ریزش آب دهان و داغی در سر و تبهای زیاد ناحیهی سر و گردن جلوگیری خواهد کرد.
انجام این حجامت برای کسانی که داغ دیده هستند یا شکستهای مالی و عشقی خوردهاند و از فکر زیاد به بیماریهایی دچار شدهاند، بسیار مفید است تا بتوانند آن حادثه را فراموش کنند.
بررسی روایی
وَ حِجَامَةُ النُّقْرَةِتَنْفَعُ لِثِقْلِ الرَّأْس
حجامت نقره برای سنگینی سر مفید است[1]
در حدیثی از اهل بیت: حجامت نقره به عنوان فریادرس نامیده شده است. «الَّتِي فِي النُّقْرَةِ الْمُغِيثَةَ»[2]
إِذَا بَلَغَ الصَّبِيُ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ، فَاحْجُمْهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ فِي النُّقْرَةِ؛ فَإِنَّهَا تُجَفِّفُلُعَابَهُ، وَ تُهْبِطُ الْحَرَارَةَ مِنْ رَأْسِهِ وَ جَسَدِهِ
امام صادق7 میفرمایند: وقتی کودک چهار ماهه شد، همه ماهه او را حجامت نقره کن که رطوبت او را میخشکاند و حرارت سر و بدنش را فرو مینشاند.[3]
تذکّر بسیار مهم
متن حدیث، منفعت این کار را کاهش رطوبت و حرارت زیاد کودک میداند و لذا در کودکانی که حرارت و رطوبت زیاد ندارند یکبار کافی میباشد و در بقیهی کودکان تا زمانی که این حرارت و رطوبت باشد ادامه داده شود، اشکال ندارد و چه بسا لازم هم باشد. منظور روایت از اینکه هر ماه تکرار شود، به نظر میرسد همین باشد که، تا زمانی حرارت و رطوبت کاهش پیدا نکرده هر ماه تکرار شود.
الْحِجَامَةُ فِي النُّقْرَةِ تُورِثُ النِّسْيَانَ
پیامبر اکرم6 می فرمایند: حجامت نقره فراموشی میآورد[4]
يَا عَلِيُّ تِسْعَةُ أَشْيَاءَ تُورِثُ النِّسْيَانَ أَكْلُ التُّفَّاحِ الْحَامِضِ وَ أَكْلُ الْكُزْبُرَةِ وَ الْجُبُنِّ وَ سُؤْرِ الْفَأْرَةِ وَ قِرَاءَةُ كِتَابَةِ الْقُبُورِ وَ الْمَشْيُ بَيْنَ امْرَأَتَيْنِ وَ طَرْحُ الْقَمْلَةِ وَ الْحِجَامَةُ فِي النُّقْرَةِ وَ الْبَوْلُ فِي الْمَاءِ الرَّاكِد
همچنین حضرتشان6 فرمودهاند: ای علی! نُه چیزند که فراموشی میآورند؛ خوردن سیب ترش و گشنیز و پنیر و پس مانده موش؛ خواندن سنگ قبرها؛ راه رفتن بین دو زن و شپش افکندن و حجامت نقره و ادرار کردن در آب راکد؛ (در احادیث دیگر، نگریستن به دارآویخته و شب بیداری هم ذکر شده است)[5]
[1] على بن موسى، امام هشتم7، طبّ الإمام الرضا7 (الرسالة الذهبية) – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1402ق. النص ؛ ص55
[2] طبرسى، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق – قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش. ص76
[3] كلينى، محمد بن يعقوب، كافي (ط – دار الحديث) – قم، چاپ: اول، ق1429. ج11 ؛ ص458
[4] مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار (ط – بيروت) – بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق. ج59 ؛ ص127
[5] ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه – قم، چاپ: دوم، 1413 ق. ج4 ؛ ص361
محل حجامت نقره
محل حجامت نقره در پشت سر در گودی سر می باشد و نباید پایین تر یا بالاتر باشد .
در روایت آمده این حجامت باعث فراموشی می شود. ولی باید بدانیم که این فراموشی موقت است و ادامه دار نیست. شاید برای فرد در چند روز فراموشی موقت بیاورد. ولی بعد از آن باعث تقویت حافظه بلد مدت هم خواهد شد. چون علت ضعف حافظه رطوبت زیاد مغز می باشد و با این حجامت رطوبت ها و لعاب اضافی سر خارج خواهد شد .
کسانی که افراد را زیاد از این حجامت می ترسانند بدانند که:
دقیقا لفظ نسیان یا همان فراموشی که برای این حجامت آمده همین لفظ برای خوردن پنیر هم آمده است. مردم اکثرا هر روز پنیر استفاده می کنند و کسی مانع آنها نشده است. این حجامت خودش در طی مدت چند روز باعث ازدیاد حافظه بلند مدت می شود و نباید از آن منع کرد چرا که بسیار برای بدن و بیماران مفید است .
خواص حجامت نقره
وَ حِجَامَةُ النُّقْرَةِ تَنْفَعُ مِنْ ثِقْلِ الرَّأْسِ . بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج59، ص: 318
حجامت نقره نافع است برای سنگینی سر .
کسانی که سنگینی در سر دارند و همیشه سردرد هایی به همراه سنگین شدن سر دارند این حجامت بسیار مفید است برای آنها .
قَالَ الْحِجَامَةُ فِي نُقْرَةِ الرَّأْسِ تُورِثُ النِّسْيَان. مكارم الأخلاق، ص: 76
حجامت در موضع نقره باعث فراموشی می شود
عرض شد فراموشی موقت است و در طولانی مدت باعث ازدیاد حافظه بلند مدت خواهد شد چون رطوبت سر را خارج خواهد کرد.
قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِذَا بَلَغَ الصَّبِيُّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ فَاحْجُمْهُ فِي كُلِّ شَهْرٍ فِي النُّقْرَةِ فَإِنَّهَا تُجَفِّفُ لُعَابَهُ وَ تُهْبِطُ الْحَرَارَةَ مِنْ رَأْسِهِ وَ جَسَدِهِ.وسائل الشيعة، ج21، ص: 497
امام صادق علیله السلام می فرمایند زمانی که طفل به چهار ماهگی رسید حجامت نقره برای او انجام دهید در هر ماه تا لعاب او کم شود و حرارت از سر و بدنش خارج شود .
این نوع حجامت در اطفال تازمانی که لعاب دهان و حرارت در سر و بدنشان زیاد است باید تکرار شود. در هر ماه و زمانی که لعاب و حرارت کم شد نیاز به تکرار نیست. اگر خون این لعاب و حرارت خارج نشود در بزرگسالی باعث کمبود حافظه و ایجاد سکته و رخوت در بدن آنها خواهد شد. در کم اشتهایی آنها هم بسیار موثر است.
- پیشنهاد می کنیم مطالب بیشتر درمورد درمان بیماری ها با فصد و حجامت را هم ببینید.
- مشاهده فیلمهای دیگر در کانال آپارات مؤسسه…
4 پاسخ
عالی بود،ممنون از زحمات شما
مفید بود.
عالی بود ممنون
سلام بابت اطلاعات جامع وعالیتون ممنونم.
فقط میشه بدونم چرااستادباکسره اسم حجامت رواداکردن درصورتی که هم روایت وهم سایراساتیدباضمه تلفظ میکنن؟؟؟؟؟