باید ها و نباید های سفر

شاید برای شما هم سوال پیش آمده باشد که چه روزهای بهتر است به سفر برویم ؟
آیا روز هایی هم هست که در روایت منع شده باشد که به سفر بروم؟
این مقاله پاسخ این سوالات را به شما خواهد داد ...
روایاتی در مورد سفر کردن وارد شده است که اهل بیت علیهم السلام مثل بقیه امور در سبک زندگی اسلامی آنها را برای ما بیان فرموده اند و روز هایی را برای سفر کردن به ما پیشنهاد داده اند که اثر بهتری برای سفر کردن دارد تا ان شا الله اهداف انسان با بهترین نحو به ثمره خود برسد .
در روایات توصیه شده برای سفر کردن بهتر است روز شنبه ، سه شنبه و پنجشنبه را برای شروع سفر انتخاب کنید که از مناسب‌ترین روز ها برای مسافرت می باشد و از شروع سفر در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پیش از ظهر جمعه پرهیز کنید که اثر خوبی نخواهد داشت البته کسی که مجبور به سفر در این ایام می باشد باید صدقه دهد و آیت الکرسی را بخواند و سفر کند .
روایاتی که در این باره آمده است را برای شما بیان خواهم کرد .

کدام روزها برای مسافرت خوب است؟

اگر قصد سفر دارید، حتما روز مناسب هفته را برای سفر انتخاب کنید و در آن روز به مسافرت بروید. در زیر روایتی از پیامبران آورده ایم که درباره روز مناسب برای سفر توصیه کرده اند.
*امام کاظم در این باره می فرمایند :
در روايتى آمده است كه فردى نزد امام کاظم رفت و به ایشان گفت: “قصد سفر کرده ام، لطفا براى من دعا كنيد.”
امام فرمود: “چه روزى عازم سفر هستى؟”
گفت: “با توجّه به اين كه حضرت محمد (صلوات الله و سلامه علیه و آله ) در روز دوشنبه متولد شده اند و این روز، روز مبارکی است. در روز دوشنبه می خواهم به سفر بروم.”
امام کاظم فرمود: “دروغ مى‌ گويند، حضرت محمد روز جمعه متولد شده و در روز دوشنبه وفات کرده اند و هيچ روزى شوم‌ تر از روز دوشنبه نيست، و وحى آسمان در این روز قطع شد و حق ما را غصب كردند.”
سپس امام موسی کاظم فرمودند:”مى‌خواهى به تو خبر دهم از روز سهل و آسانى كه خداوند در آن روز آهن را براى حضرت داوود عليه السلام نرم كرد؟”
عرض كرد: آرى.
فرمود: “آن، روز سه‌شنبه است.”

روز نیک برای مسافرت به روایت امام صادق (علیه السلام)

1. از امام صادق روایت شده است:” که اگر می خواهید سفر کنید، روز شنبه را انتخاب کنید. زیرا در روز شنبه اگر سنگی از کوهی حرکت کند خداوند آن را به جای خود بازمی گرداند.”
به این معنا می باشد که اگر فردی در روز شنبه سفر کند و حادثه و اتفاقی در هنگام سفر برای او رخ دهد، خداوند آن بلا و حادثه را از او دفع می کند.
2. همچنین امام صادق (ع) روایت کرده اند:” بهترین روز برای مسافرت روز سه شنبه می باشد زیرا در این روز به اذن خداوند آهن برای حضرت داوود (ع) نرم شد.”
3. امام صادق (ع) می فرمایند:” روز پنج شنبه برای سفر کردن مناسب می باشد، زیرا پیامبر در این روز به سفر می رفتند و همچنین روز پنج‌شنبه نزد خدا و رسولش و ملائکه روز محبوبی است.”

بهترین روز برای مسافرت به روایت امام رضا (ع)

از امام رضا (ع) روایت شده است:” که هر که در چهارشنبه آخر ماه سفر کند، بر ردّ آن جماعتى که به فال بد می دادند از هر بلائى نگاه داشته شود و حاجتش را خدا برآورد می کند.”

روز مناسب برای سفر کردن به روایت حضرت محمد (ص)

حضرت رسول (ص) همیشه در روز پنجشنبه به سفر مى‌ رفتند و مى‌ فرموند:”خدا و رسولش و فرشتگان، روز پنجشنبه را دوست دارند.”
اضافه آنچه در آداب سفر آمده است در روایات و احادیث وارد شده
خصال: تا امام ششم (ع) كه در حكمت آل داود نوشته است: كسى بار سفر نبندد مگر در سه چيز: توشه گرفتن براى معاد يا ترميم زندگى يا كامجوئى غير حرام، سپس فرمود هر كه زنده بودن را دوست دارد خوار شود.

فضیلت سفر کردن:

محاسن: تا رسول خدا (ص) كه فرمود: سفر كنيد تا تندرست باشيد و سفر كنيد تا سود بريد.
محاسن: تا رسول خدا (ص) فرمود: سفر كنيد تا تندرست شويد و جهاد كنيد تا غنيمت بريد و حج كنيد تا بى‏نياز شويد.
تا امير مؤمنان (ع) كه به پسرش حسن (ع) فرمود: خردمند را نرسد كه سفر كند مگر در سه چيز: ترميم زندگى يا گامى براى معاد يا لذتى در غير حرام.
تا امام ششم (ع) كه فرمود: باكى نيست بسفر رفتن در شب جمعه
تا امام ششم (ع) كه هر كه سفر كند يا ازدواج كند و قمر در عقرب باشد خوشى نبيند.
طب الائمه: تا امام صادق (ع) كه هر روز خواهى سفر كن و صدقه‏اى بده.
مكارم الاخلاق: از امام باقر (ع) فرمود: رسول خدا (ص) هميشه روز پنجشنبه سفر ميكرد و ميفرمود آن روزيست كه خدا و رسولش دوستش دارند.
امان الاخطار: مانندش را آورده و هم از آن بسندى تا امام ششم كه فرمود: باكى نيست در سفر رفتن شب جمعه.
مكارم الاخلاق: ابو ايوب خزاز از امام ششم (ع) پرسيد از قول خدا عز و جل (در سوره جمعه) و چون انجام شد نماز پراكنده شويد در زمين و بجوئيد از فضل خدا" فرمود: نماز روز جمعه است و پراكنده شدن روز شنبه.
و از همان كه گفت: بپرهيز از سفر كردن روز سوم ماه و روز بيست و يكم و بيست و پنجم از آن كه اينها روزهاى نحسند بروايت از امام صادق (ع).
و از آن حضرتست (ع) كه سفر مكن روز دوشنبه و حاجت مطلب در آن.
امان الاخطار: و اما روزها كه سفر در آنها در هر ماه بد است در برخى روايات روز 3 و 4 و پنجم و 13 و 16 و 20 و 21 و 24 و 25 و 26، و در برخى روايات روز چهارم ماه و روز بيست و يكم براى سفر خوبند، و در روايتى است كه سفر در روز هشتم و بيست و سوم بد است.
جمال الأسبوع: از امامان مهديين كه روز سه‏شنبه سفر كنيد، زيرا روزيست كه خدا در آن آهن را براى داود (ع) نرم كرده.

باب چهل و هفتم در باره رفيق سفر و شمار آنها و حكم كسى كه تنها سفر كند

1- خصال: تا امام كاظم (ع) فرمود: لعن كرده رسول خدا (ص) سه تا را: آنكه توشه‏اش را تنها خورد، و سوارى كه در بيابان تنها برود، و كسى كه تنها در خانه‏اى بخوابد.
2- همان: تا رسول خدا (ص) كه فرمود: دوست‏ترين ياران بدرگاه خدا عز و جل چهارند و جمعى بيش از هفت نباشند جز كه جنجال و ناراحتى آنان فزون گردد.
3- همان: تا رسول خدا (ص) كه فرمود: بهترين ياران سفر چهارند و بهترين دسته‏هاى گشتى جنگجو چهار صد و بهترين لشكر چهار هزار نفر، و هرگز دوازده هزار نفر از كمى شكست نخورند اگر شكيبا و جدى باشند.
4- محاسن: تا امام كاظم (ع) فرمود: هر كه تنها سفر كند گويد:
ما شاء الله لا حول و لا قوه الا بالله اللهم انس وحشتى و اعنى على وحدتى و اد غيبتى.
5- همان: تا امام باقر (ع) كه در سفارش پيغمبر (ص) بعلى (ع) بود كه اى على تنها بسفر مرو كه شيطان با تنها است و از دو تا دورتر است، اى على راستى مرديكه تنها سفر كند گمراه است و دو تا باشند دو گمراهند، و سه تا همراهند.
6- همان: تا امام كاظم (ع) كه فرمود: رسول خدا (ص) سه كس را لعن كرده، يكى سوار تنها در بيابان پهنا.
7- همان: تا اسماعيل بن جابر كه در مكه نزد امام ششم (ع) بودم كه يكى از مدينه نزد آن حضرت آمد فرمودش چه كسى همراهت بود؟ گفت كسى نبود آن حضرتش فرمود: آگاه باش كه اگر من پيش تو آمده بودم خوب ادبت ميكردم سپس فرمود: يكى شيطان است و دو تا دو شيطان و سه تا ياران هم و چهار تا رفيقان باشند.
8- همان: تا رسول خدا (ص) فرمود: يك شب بسر بر در يك خانه تنها شيطان است، و دو تا پريشان دل و سه تا همدم.
9- همان: تا رسول خدا (ص) كه فرمود: بشما خبر ندهم ببدتر مردم؟ گفتند: چرا يا رسول الله فرمود: كسى كه تنها سفر كند و از مهمان دريغ كند و غلام خود را بزند.
10- نهج البلاغه: در وصيتش بحسن فرمود: وارس رفيق را پيش از راه، و همسايه را پيش از تهيه خانه.

آدابی ناگفته در باب سفر کردن در کلام معصومین علیهم السلام

ثواب الاعمال: تا رسول خدا (ص) فرمود: هر كه با عصاى بادام تلخ بسفر رود و اين‏ آيه را بخواند (22 سوره القصص): وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ‏- تا فرمايد وَ اللَّهُ عَلى‏ ما نَقُولُ وَكِيلٌ‏". خدايش از هر درنده آزارنده و هر دزد تجاوزگر، و هر نيشدار نگهدارد تا بخاندانش برگردد و بمنزلش و همراه او هفتاد و هفت فرشته بدرقه باشند كه برايش آمرزش خواهند تا برگردد و آن عصا را وانهد.
و رسول خدا (ص) فرمود: عصا برداشتن فقر را ببرد و شيطان را دور كند.
و فرمود (ص): آدم (ع) بسختى بيمار شد و دچار هراس گرديد و از آن به جبرئيل شكوه كرد و وى گفتش يكى از آن را ببر و به سينه خود بچسبان و انجام داد و خدا هراس او را برد و فرمود: هر كه خواهد زمين را درهم عصاى بادام تلخ برگيرد.
امان الاخطار: روايت از ائمه (ع) است كه فرمودند: چون يكى از شما سفر خواهد با خود عصا از درخت بادام تلخ بردارد و اين حروف را در برگى نويسد و درون عصا نهد و آن حروف‏
سلمحلس وه به لهون باذن الله ناويه صاف 5 يقسامه ه باشند.
ثواب الاعمال: تا امام ششم (ع) فرمود: من ضامنم كه هر كه با عمامه از خانه‏اش بيرون رود سالم بدان برگردد.
همان: تا امام كاظم (ع) فرمود: من ضامنم براى هر كه از خانه‏اش بسفر ميرود و عمامه و تحت الحنك بسته باشد كه دچار دزدى و غرق و آتش‏سوزى نشود.
قصص الأنبياء: تا وهب گفت: دانشمندان بنى اسرائيل از خرد و كلان با عصا راه ميرفتند تا مبادا كبر فروشند.
محاسن: تا حماد بن عثمان كه بامام ششم (ع) گفتم: سفر در روزهاى بد چهارشنبه و ديگر آنها بد است؟ فرمود: سفرت را با صدقه شروع كن و آيه الكرسى را بخوان چون پيشت آيد.

كتاب عتيق: دعاء عصا: (در باب سفر)
بسم الله الرحمن الرحيم و صلى الله على محمد النبى و آله ائمه الهدى، رَبِّ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ، وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ قالَ عَسى‏ رَبِّي أَنْ يَهْدِيَنِي سَواءَ السَّبِيلِ‏ كتاب الله كله بين يدى و عن خلفى و عن يمينى و عن شمالى و من فوقى و من تحتى و محيطابى‏ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏ يا مُوسى‏ أَقْبِلْ وَ لا تَخَفْ إِنَّكَ مِنَ الْآمِنِينَ‏ حامل كتابى هذا اقبل الله الاعظم ياه ياه بالله بالله بالله بالله بالله بالله يا منشئ السحاب الثقال و صلى الله على محمد النبى و آله.
محاسن: تا امام باقر (ع) كه شيوه على بن الحسين (ع) بود كه چون عازم سفر به‏ يكى از املاكش ميشد سلامت خود را با صدقه‏اى كه ميسر بود از خدا عز و جل ميخريد در آن وقت كه پا بركاب مينهاد و چون خدا سالمش ميداشت و برميگشت خدا را سپاس ميكرد و بدان چه فراهم ميشد شكر مينمود.
و بروايتش تا عبد الرحمن بن كثير كه گفت نزد امام باقر (ع) بودم كه مردى از شيعه نزد او آمد براى وداع و رفتن بسوى عراق آن حضرت دستش را گرفت و آنچه پدرش ميكرد باو باز گفت گويد: آن مرد با حضرتش وداع كرد و رفت و خبر آمد كه راه را بر او بريدند و من آن را با آن حضرت گزارش كردم فرمود:
سبحان الله‏
آيا منش پند ندادم؟ گفتم: چرا سپس گفتم:
قربانت چون من اين كار كردم آن صتعه سفر را بحساب زكات در شمار آورم؟ فرمود: نه، و اگر خواهى از حق معلوم بحساب آور (كه خدا فرموده‏ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ).
همان: تا سفيان بن عمر گويد: من ستاره‏شناس بودم و طالع را مى‏شناختم و هراسى در دلم مى‏افتاد و از آن بامام ششم (ع) شكوه كردم، فرمود: چون بد دل شدى باول مستمندى كه رسيدى صدقه بده و گذر كن كه خدا عز و جل آن را از تو دفع كند.
مكارم: از پيغمبر (ص) در سفرهاش جدا نميشدند، شيشه عطر و سرمه‏دان و مقراض و آينه و مسواك و شانه، و در روايتى با آن حضرت نخ و سوزن و پينه‏زنى و بند نعلين بود و جامه‏اش را ميدوخت و نعل خود را پينه ميزد.
مكارم الاخلاق: تا امام ششم (ع) فرمود: صدقه بده و هر روزى خواهى سفر كن.
از حماد بن عثمان كه بامام ششم (ع) گفتم: در روزهاى بد سفر بد است مانند روز چهارشنبه و جز آن؟
فرمود: سفرت را با صدقه شروع كن و هر گاه پيشامد سفر كن، و آيه الكرسى بخوان و چون پيشامد حجامت كن از ابن ابى عمير شكايت بامام كاظم (ع) (مضمون شماره 10 را آورده) از امام ششم (ع) كه فرمود: هر كه در صبح صدقه‏اى دهد خدا بدى آن روز را از وى جلو گيرد.
و از آن حضرت كه فرمود: چون قصد سفر كنى سلامت خود را از خدا عز و جل بخر بدان چه فراهم باشد و بدلت نشيند و سفر كن و بگو: بار خدايا من سفرى چنين و چنان در سر دارم و سلامتم را از تو در اين سفر با اين مبلغ از تو خريدم و آن را بجاى خوب بنه و مانند آن را در رسيدن از راه بجا آور براى شكر خدا.
و از كتاب فردوس تا رسول خدا (ص) كه فرمود: آيا درماند كسى از شما كه عصائى كه تهش پيكانى دارد برگيرد كه چون خسته شود بدان تكيه كند و آب بدان برآورد و با آن آزار دهنده راه را براندازد، و نيشدارها را بكشد و يا درنده نبرد كند و در بيابان پهناور آن را در قبله نماز خود بنهد.
و از رسول خدا (ص) كه فرمود: عصا با خود داشتن نشانه مؤمن است و روش پيغمبران.
و از ام سلمه است كه رسول خدا (ص) فرمود: راه رفتن با عصا تواضع است و بهر گام هزار حسنه دارد و هزار بالا رفتن درجه و از امير مؤمنان (ع) (مضمون شماره 1 را آورده).
و رسول خدا (ص) فرمود: عصا داشتن فقر را ببرد و شيطان را دور سازد.
و فرمود: هر كه طى الارض خواهد عصاى بادام تلخ با خود دارد.
و فرمود (ص) عصا برگيريد كه روش برادرم پيغمبر (ص) است، و بنى اسرائيل از خرد و كلان، با عصا راه ميرفتند كه متكبر نباشند.
خصال در اربعمائه: امير مؤمنان (ع) فرمود: چون كسى از شما بسفر رود بگويد:
بار خدايا توئى يار در سفر و كمك باربر، و خليفه در اهل و مال و فرزند، و چون منزل كرديد بگوئيد: بار خدايا ما را منزلى با بركت بده كه تو بهتر پذيرا كنى، و فرمود: هر كه از شما در هر جا ميگردد خود را وقف شما كرده و گمشده را راه نمايد و پاكش گريزان را نگاه مى‏دارد و فرمود: هر كه از شما از شير بر خود و گوسفندش ترس دارد خطى بگرد آنها كشد و بگويد:
پروردگار دانيال و چاه و پرورنده شير درنده مرا و گوسفندم را حفظ كن.
و هر كه از شما از كژدم ترسد اين آيات را بخواند:
سَلامٌ عَلى‏ نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ‏، يا إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ، إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُؤْمِنِينَ‏.
قرب الاسناد: از على بن جعفر كه مردى نزد برادرم موسى آمد و گفتش قربانت ميخواهم بفلان سو بروم برايم استخاره بياموز كه اگر آن سو خوب است خدا برايم فراهم كند و اگر بد است مرا از آن بگرداند، فرمودش برايت لازم است كه بدان سو سفر كنى؟ گفتش:
آرى فرمود: بگو: بار خدايا برايم چنين و چنان مقدر كن و آن را برايم خير ساز، كه تو بر آن توانا شوى.
فقه الرضا: چون قصد سفر كنى خانواده‏ات را جمع كن و دو ركعت نماز بخوان و بگو: بار خدايا: دينم و خودم و خاندانم و فرزندانم را بتو ميسپارم.
مكارم الاخلاق: چون پيغمبر سفر ميكرد، شانه و مسواك و سرمه‏دان بر ميداشت.