اهمیت و آداب انگشتر

انگشتر به دست کردن جزو زینت های مسلمین بوده و در سیره معصومین علیهم السّلام نوشته شده که از انگشترهای مختلف با نقش های مختلف استفاده می کرده اند. حتی در سیره انبیاء قبل از اسلام هم بوده که آنها از انگشترهای مختلف با نقش های مختلف استفاده می کرده اند.

اهمیت انگشتر به دست کردن

موسى بن جعفر علیه السّلام می فرمایند: انگشتر حضرت صادق علیه السّلام را قيمت كردند، و پدرم آن را به هفت سكه خريد. راوى گويد: پرسيدم به هفت درهم؟ فرمود نه، هفت دينار (طلا). (ترجمه مکارم الاخلاق)

عبد اللَّه بن سنان گويد: از حضرت صادق علیه السّلام درباره انگشتر پيغمبر اكرم صلوات الله علیه و آله پرسيدم كه از چه بود؟ فرمود: از نقره. (ترجمه مکارم الاخلاق)

این ها اهمیّت انگشتر به دست کردن را می رساند که اهل بیت علیهم السّلام و خود شخص پیامبر اکرم هزینه های بالایی را در جهت انگشتر به دست کردن پرداخت می کرده اند تا از خواص و از ثواب های آن بهره مند شوند.

البته امروزه هزینه هایی که افراد به طور گزاف در زندگی صرف می کنند بسیار بالاتر از این ها می باشد و اگر می دانستند که چه خواصی در بعضی از این آداب است هیچگاه کوچکترین آن را هم ترک نمی کردند. همین ترک نکردن این آداب خودش بسیاری از هزینه های درمانی را که امروزه سهم بزرگی در زندگی دارد حذف می کرد و نیاز نبود افراد هر روز یا هر ماه مبالغ کلانی را جهت درمان و … پرداخت کنند.

نقره علاوه بر زینت بودن خواص دیگری را هم در نامه کارکردهای خود ثبت کرده است. نقره آرامش بخش و تقویت سیستم اعصاب سمپاتیک می باشد و از همین رو افرادی که انگشتر نقره به دست می کنند بسیار افراد آرام تری می باشند به عکس استفاده از طلا _که برای مرد هم حرام است_ باعث تولید خون در بدن می کند، و مردها به دلیل دفع نکردن خون از بدن ازدیاد خون پیدا کرده و اکثراً با چهره های تیره و عصبی به نظر می رسند ولی در خانم ها اثر عکس دارد و باعث آرامش آنها خواهد شد چون دفع خون گاهی در خانم ها باعث کم خونی، استرس و دلهره می شود که دست کردن طلا این عوارض را از بین خواهد برد.

آداب انگشتر به دست کردن

از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده است: پيغمبر اكرم فرمود: خداوند دستى را كه در آن انگشترى از آهن باشد پاكيزه نخواهد كرد. (ترجمه مکارم الاخلاق)

در اینجا منظور از رکاب انگشتر یعنی آنچه نگین انگشتر را نگه می دارد است، که دلایل نهی آهن در  کتاب «حقایقی در مورد وقایه جلد2» بیان شده است.

حضرت صادق علیه السّلام مي فرمايد: پيغمبر صلوات الله علیه به على فرمود: كه از انگشتر طلا بپرهيز كه طلا زينت بهشت است. (ترجمه مکارم الاخلاق)

داود بن سرحان گويد: از حضرت صادق علیه السّلام درباره زينت كردن كودكان به طلا پرسيدم. فرمودند: پدرم زنان و كودكان را به طلا و نقره زينت مي كرد و مانعى ندارد. (ترجمه مکارم الاخلاق)

آن حضرت در وصيت به اصحاب خود فرمود: هر كس در نگين انگشترش نقشى دارد كه در آن اسماء الهى است از دستى كه استنجاء مى‏كند به دست ديگر انتقال دهد. (ترجمه مکارم الاخلاق)

دست بدون وضو روی اسماء الهی و اهل بیت نباید مالید و این از آدابی است که اگر انجام نشود کار حرام صورت گرفته است و بعضاً نمی دانند وخدایی ناکرده ضربه این عمل را در زندگی خود خواهند خورد.

پيغمبر صلوات الله علیه و آله انگشترى از نقره به دست مى‏كرد كه نگين آن مال حبشه بود و نگين را به آخرين بند انگشت متصل به كف دست قرار مى‏داد و انگشترى از آهن نقره نشان بدست داشت كه معاذ بن جبل به او هديه كرده بود و بر آن كلمه «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ» نقش بود. انگشتر را به دست راست مى‏نمود و بعد به دست چپ انتقال داد. آخرين انگشترى كه به هنگام وفات در دست داشت از نقره بود و نگينش نيز نقره بود. چنان كه مردم انگشتر به دست مى‏كنند. و بر آن بود «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ».

و با دست چپ استنجاء مى‏كرد، در حالى كه انگشتر در آن یکی دست بود و روايت است كه همواره تا دم مرگ انگشتر در دست راستش بود و بسيار بود كه انگشتر را به انگشت وسط مى‏كرد. در مفصل دومى و گاه به همين نحو به شست مى‏نمود، و چه بسا كه وقتى پيش اصحاب مى‏آمد نخى به انگشتر بسته بود كه چيزى را بخاطر آورد. با انگشترها نامه‏ها مهر مى‏نهاد و مى‏فرمود: مهر بر نامه، امان از تهمت است.

بحر (يكى از اصحاب امام ششم علیه السّلام) گويد: از حضرت صادق علیه السّلام راجع به انگشتر كردن به دست راست پرسيدم و گفتم: من بنى هاشم را مى‏بينم كه همواره انگشتر را به دست راست مى‏كنند، فرمود: آرى؛ پدرم انگشتر به دست راست مى‏كرد، كه از همه آنها فقيه‏تر و برتر بود. (ترجمه مکارم الاخلاق)

از امام صادق علیه السّلام روایت است: پيغمبر صلوات الله علیه مى‏فرمود: امت من از اينكه انگشتر را به انگشت‏ وسط و سبابه كنند نهى شده‏اند. (ترجمه مکارم الاخلاق)

دعاء انگشتر بدست كردن‏

«خداوندا بر من علامت و هيأت ايمان گذار، و تاج بزرگوارى بر فرقم نِه، و ريسمان اسلام بر گردنم افكن، و بند اسلام از گردنم بر مدار». (ترجمه مکارم الاخلاق)

سنگ ها و خواص آن

هر انگشتری را هر فردی نباید به دست کند چون بعضی از نگین ها یا برخی از نقش ها با فرد و طبیعت او سازگاری ندارد. مثلاً سنگ حدید یک سنگ بسیار گرم است و برای افرادی که طبیعت آنها گرم است، خصوصاً در تابستان سبب بیماری خواهد شد. حتی بعضی از سنگ ها را نباید فقط به عنوان زیبایی به دست کرد؛ چون ممکن است خواصی داشته باشد که مناسب شخصی که به دست کرده، نباشد. برای مثال بعضی از سنگ ها خاصیت ازدیاد شهوت را دارند که اگر فرد مجرد دست کند مطمئناً دچار مشکل خواهد شد.

موسى بن جعفر علیه السّلام مي فرمايد: پدرش حضرت صادق علیه السّلام از نگين بجادى (بجاد اسم جايى است) نهى فرمود، و فرمود: زيد بن على بن الحسين در روز كشته شدن نگين بجادى به دست داشت. (ترجمه مکارم الاخلاق)

دقیقاً مشخص نیست که بجادی کجاست و چه نوع سنگی برای دست کردن دارد. ولی می بینیم که حضرت نوعی از سنگ را نهی فرموده اند و بهتر است شیعیان سنگ هایی که اهل بیت علیهم السّلام سفارش کرده اند را به دست کنند تا ضرری متوجه آنها نشود، ان شا الله.

از انگشتر هایی که در روایات به آن سفارش شده است می توان به این روایت اشاره کرد:

روايت شده كه اميرمؤمنان علیه السّلام چهار انگشتر به دست داشت: انگشترى كه نگين آن از ياقوت سرخ بود و به واسطه شرافت آن به دست مى‏كرد، انگشترى با نگين عقيق سرخ که براى حرز و محفوظ ماندن به دست مى‏کرد، انگشترى با نگين‏ فيروزه و براى پيروزى، و انگشترى با نگين آهن چينى (حدید سینی) براى قوّت به انگشت مى‏کرد و شيعيان را از انگشتر آهنين نهى مى‏كرد. ( منظور انگشتری است که رکاب آن از آهن باشد نه نگین آن. و نگینی که معروف به حدید سینی یا همان آهن چینی است، سنگی است که شبیه به آهن است و به حدید سینی معروف شده است.) (ترجمه مکارم الاخلاق)

جالب است بدانیم انگشترهایی که برای امیرالمومین علیه السلام با نقش های مختلف بیان کرده اند زیاد است و نمی توان گفت همه آنها را با هم در دست می کرده اند. به احتمال زیاد در زمانهای مختلف و در فصل های گوناگون یا در وقایع و گرفتاری ها انگشترها را عوض می کرده اند مثلا سنگی را که در خواص آن آمده در مقابله با دشمن به دست کنید را در جنگ به دست می کرده اند یا از همین قبیل.